Emoties bij mantelzorg 12 – Schuldgevoel

Of je het nou stukje bij beetje bent geworden, of totaal onverwacht. Of je mantelzorger uit eigen vrije wil bent, of omdat het echt niet anders kon. Eén ding hebben we allemaal gemeen: we lopen tijdens dit proces allemaal tegen dezelfde emoties aan. Sommige emoties ervaar je direct. Andere zullen zich pas openbaren, als je al een tijdje aan het zorgen bent. Wat je situatie ook mag zijn, het is belangrijk dat je jezelf niet uit het oog verliest. Jij doet er ook toe! Alle emoties, goed en slecht, die bij mantelzorg voorkomen, zijn niet alleen heel normaal maar ook nog eens waardevol en belangrijk.

Als je dag in dag uit voor een dierbare zorgt, zul je allerlei verschillende emoties ervaren. Ook negatieve. Veel mantelzorgers zeggen: “Dat zal mij niet overkomen. Ik hou van mijn moeder, vader, vrouw, man, broer, zus, vriend, etc.” Maar na een tijdje zullen negatieve emoties ook gewoon tevoorschijn komen, die we dan het liefst onder het tapijt willen schuiven. Je weet wel, net doen alsof we ze niet voelen. Veel mantelzorgers vinden het echt lastig om hun negatieve gevoelens uit te spreken omdat ze denken dat ze erom veroordeeld worden. Of ze willen anderen er liever niet mee lastig vallen.

Uiteindelijk zul je wel iets met je emoties moeten doen. Opkroppen is niet goed voor je. Vergelijk het met een tweejarig kind dat aandacht wil en net zo lang doorgaat tot je toegeeft. Het negeren van de emoties die je voelt, kunnen leiden tot slaapgebrek, ziekte, stress eten, en het misbruik van middelen. Denk aan roken, pillen of alcohol.
Maar als je je emoties toelaat, kun je op zoek gaan naar manieren om ze onder woorden te brengen en om er dan vervolgens mee aan de slag te kunnen.
De komende weken zullen we steeds een veelvoorkomende emotie van mantelzorgers beschrijven. Uiteraard zul je ook een of twee tips aantreffen, waar je wellicht iets aan zult hebben.

Vandaag de 12e – schuldgevoel

Schuldgevoel is normaal gesproken een gevoel dat je hebt, als je iets niet goed hebt gedaan. Schuldgevoel bij mantelzorg komt echter in meerdere vormen voor. Er is schuldgevoel omdat je misschien het gevoel hebt nooit genoeg te doen qua zorgen. Er is schuldgevoel omdat je weinig tijd hebt voor je gezin.Er is schuldgevoel als je stiekem wenst dat het mantelzorgen ophoudt. Of schuldgevoel omdat je kortaf en kribbig bent tegen mensen die dat niet verdienen. Er is schuldgevoel over gevoelens van haat, die elke mantelzorger wel eens voelt ten opzichte van de dierbare waar je voor zorgt. En als je dierbare valt of zich op een andere manier pijn doet, voel je je daar weer schuldig over. Schuldgevoel omdat je de zorg thuis niet meer aankunt en het verpleeghuis de enige optie blijkt. Ik ken ook veel mantelzorgers die zich énorm schuldig voelen als ze is een keertje voor zichzelf kiezen. Ze gaan dan vaak eenmalig  niet op bezoek bij hun dierbare en voelen zich dan egoïstisch omdat ze dan bijvoorbeeld met een vriendin gaan lunchen of naar de bios gaan.

Wat kun je eraan doen?

Allereerst moet je het jezelf nooit kwalijk nemen dat je bepaalde gevoelens hebt. Dat hoort nou eenmaal ook bij je rol als mantelzorger. Je kunt nou eenmaal niet 24/7 perfect zijn en je kunt je gevoelens ook niet altijd onder controle houden. Verder zul je het niet volhouden als je niet af en toe voor jezelf kiest. Leuke uitjes of bezigheden laten je even voelen hoe het is om gewoon mens te zijn. Doen dus!