Vrijgevigheid, dementie en financieel misbruik

De bereidheid van oudere volwassenen om geld weg te geven houdt verband met een verminderde cognitieve functie, volgens een onderzoek dat in het Journal of Alzheimer’s Disease is gepubliceerd. De resultaten suggereren dat een toename in dit gedrag, dat bekend staat als financieel altruïsme, verband zou kunnen houden met de vroege stadia van de ziekte van Alzheimer. Het onderzoek werd geleid door onderzoekers van de universiteit van Californië, de universiteit van Zuid Californië, Rush University Medical Center en de Bar-Ilan universiteit in Israel.

Oudere volwassenen nemen veel belangrijke beslissingen over hun financiën, zoals het begroten van hun pensioeninkomen, het gebruik van spaargeld en de overdracht van vermogen. Bovendien is uit onderzoek gebleken dat er een verband bestaat tussen hogere leeftijd en meer altruïstisch gedrag, zoals geven aan liefdadigheid. Hoewel bewuste vrijgevigheid geen negatieve eigenschap is, laten de bevindingen zien dat toegenomen altruïstisch gedrag in sommige contexten verband kan houden met een afnemende cognitieve functie. Problemen met het beheren van geld en financiële besluitvorming kunnen ook tot de eerste tekenen van Alzheimer behoren. Bovendien zijn oudere volwassenen vatbaarder voor financieel misbruik en fraude dan volwassenen van middelbare of jongere leeftijd.

Eerder onderzoek naar financieel altruïsme en cognitieve functies is gebaseerd op zelfreportage, zoals het beantwoorden van vragen over hypothetische geldschenkingsscenario’s. Het huidige onderzoek onderzocht deze relatie daarentegen aan de hand van werkelijk geld en besluitvorming ter plaatse. Het onderzoek omvatte 67 deelnemers van 50 jaar of ouder (gemiddelde leeftijd 69 jaar) zonder eerdere diagnose van dementie of cognitieve stoornissen. Altruïsme werd gemeten aan de hand van een door de onderzoekers ontwikkelde test, het altruïsmeparadigma.

De deelnemers werden gekoppeld aan een andere persoon, bekend als persoon B, die anoniem online deelnam aan het onderzoek. Elke deelnemer kreeg te horen dat hij $10 zou ontvangen voor deelname aan het onderzoek, maar dat hij een deel van dat geld naar persoon B kon sturen. De deelnemers werd gevraagd om een willekeurig bedrag tussen $0 en $10 te kiezen om aan persoon B te geven. Vervolgens deden de deelnemers verschillende cognitieve tests om het geheugen, de taal, aandacht en werkgeheugen* te beoordelen.

Uit de resultaten bleek dat meer altruïsme gepaard ging met lagere prestaties bij deze cognitieve tests in functiegebieden die vroege veranderingen vertonen bij de ziekte van Alzheimer. Deze informatie zou familieleden en mantelzorgers kunnen helpen oudere volwassenen te beschermen tegen de risico’s van financieel wanbeheer en financieel misbruik, oplichting en fraude. Artsen kunnen deze kennis ook gebruiken om hun Alzheimer screening te verbeteren door te letten op toegenomen financiële vrijgevigheid bij hun patiënten.

Het is echter belangrijk op te merken dat de deelnemers aan het onderzoek geen cognitieve stoornis of Alzheimer hadden en geen veranderingen of achteruitgang in cognitieve functie rapporteerden. Andere beperkende factoren van het onderzoek zijn het feit dat de deelnemers overwegend blank waren en vrijwel allemaal hoog opgeleid. Hoewel de bevindingen bijdragen aan een eerder onderzoek dat suggereert dat problemen met het beheer van financiën een vroeg teken van Alzheimer kunnen zijn, is meer onderzoek nodig – zoals longitudinale onderzoeken met grotere, meer representatieve steekproeven – om het verband tussen financieel altruïsme en de ziekte te bevestigen.

Bron: www.alzheimers.gov

Referentie: Weissberger, Gali H. et al. ‘Increased Financial Altruism Is Associated with Alzheimer’s Disease Neurocognitive Profile in Older Adults’. 1 Jan. 2022 : 1 – 11.

 * Zo werkt je werkgeheugen (psychologiemagazine.nl)