Vijf minuten bellen ontzorgt toch niet?

Sinds de decentralisatie een feit is, ontstaan er ineens wel heel veel manieren om mantelzorg deels uit handen te kunnen geven. Er ontstaan de meest fantastische burgerinitiatieven die puur draaien op vrijwilligers maar nog veel meer initiatieven die puur voortkomen uit een vorm van winstbejag. Betaalde mantelzorgtaken dus. Neem bijvoorbeeld Kruiswerk de Achterhoek die een service aanbiedt waarbij een zorgprofessional voor 65 euro per maand 5 minuten per dag je vader of moeder belt als je er zelf geen tijd voor hebt. 

De eerste gedachte die bij mij opkomt: Is 5 minuten per dag dan al te veel om je eigen vader of moeder te bellen? Wat zijn nou 5 minuutjes? Als je zou willen zou je het onder het koken, in bed, in de auto of zelfs op het toilet kunnen doen. Voegt zo’n service werkelijk iets toe als het op ontzorgen aankomt? On-be-grij-pe-lijk!!

Volgens Jeanette Mertens van Kruiswerk Achterhoek is die conclusie echter veel te simpel en voorziet Kruiswerk juist in een groeiende behoefte: ‘Natuurlijk pakt de zoon of dochter ook de telefoon en dat zie ik liever. Maar ze doen al veel voor hun ouders en ze wonen vaak ver weg. Het stelt hen gerust dat we dingen kunnen overnemen.’ Het gesprek kan via telefoon of iPad gevoerd worden en de alleenwonende oudere bepaalt zelf waar het over gaat. Vrijwilligersorganisaties bieden al belcontact met ouderen, maar de betaalde service is landelijk en heeft een signalerende functie. De beller heeft altijd een zorgachtergrond, kan een verpleegkundige bij het gesprek betrekken en de mantelzorger waarschuwen wanneer zijn of haar ouder verandering van gedrag vertoont of de telefoon niet opneemt.  ‘Als je moet poetsen of koken heb je geen tijd voor een sociaal praatje, terwijl je liever gezellig met mama op de bank de week wil doornemen,’ zegt Mertens. Volgens haar past de service in een trend waarbij mantelzorgers diensten inhuren voor de praktische zaken, zoals maaltijdservice of huishoudelijke hulp. (Volkskrant 2 juni 2015)

Iedereen moet natuurlijk helemaal zelf weten hoe ‘mantelzorg’ ingevuld wordt maar het mag natuurlijk niet zo zijn dat gemeenten of de zorgverzekeraars hulp of signalering overdraagt aan de markt omdat de drempel zo laag is. Het wordt voor die instanties op die manier wel heel erg gemakkelijk om te zeggen: ‘Kost die service 65 euro? Dat kunt u gemakkelijk zelf betalen!’ Mevrouw Mertens kan mijn conclusie dan wel veel te simpel vinden maar heeft zij eigenlijk wel over dat soort concequenties nagedacht?

Heeft zij enig idee of die 65 euro – bovenop alle andere onkosten die je als mantelzorger al om je oren krijgt – wel voor iedereen haalbare kaart is? En voor 65 euro mag je toch wel iets meer verwachten dan een kletspraatje van 5 minuten met een professional? Hoeveel tijd scheelt deze betaalde ondersteuning de mantelzorger nou helemaal.. Het kost je toch minstens zoveel tijd om van een ander te moeten horen hoe het gaat met je Pa en/of Ma? Of geldt dan het principe: geen bericht is goed bericht? Denkt mevrouw Mertens werkelijk dat een verpleegkundige door de telefoon elke situatie kan inschatten? Denkt zij uberhaupt dat mijn vader door de telefoon aan een wildvreemde alles verteld wat hem dwars zit? Hoe ondersteunend is deze service nou helemaal? Ontzorgt het? En hoe schat mevrouw de gemiddelde mantelzorger eigenlijk in, om te stellen dat je onder het koken of poetsen geen tijd zou hebben om gezellig te kletsen met een dierbare? Hoezo niet? Ik neem het dressoir toch niet af met een stofdoek in mijn mond?

Meedenken met mantelzorgers en een graantje meepikken van hun radeloosheid is tot daar aan toe maar kom dan wel met iets dat echt ondersteunend werkt. Dit plan komt op mij gewoon super knullig over. Wat vind jij?