Leven na mantelzorg: Wat heb ik over mezelf geleerd?

Als mantelzorg wegvalt, gaat er meteen een nieuwe fase van je leven in. Naast rouwen om het verlies en het afhandelen van alle lopende zaken, is er de vraag hoe je een andere invulling gaat geven aan je leven. En dan heb ik het niet alleen over het wegvallen van de zorg voor mijn vader maar ook het ouderloos worden. Ik ben nu wees en hoor bij de oudste generatie van onze familie. In een keer heb ik een hele andere rol. En eerlijk? Dat besef is best even wennen.  Maar ik heb ook veel nagedacht over de laatste jaren en mijn rol als mantelzorger. Ik kwam tot het besef dat het af en toe rete zwaar was maar echt niet altijd kommer en kwel. Het heeft me ook veel moois gebracht. Maar wat heb ik over mezelf geleerd? Heb je even?

Kartrekker

Waar een ander van ellende in zijn schulp kruipt bij verdriet en tegenslag, blijkt dat ik floreer. Ik kom meteen in actiestand, begin onmiddellijk de kar te trekken en ik stop pas als er niets meer te regelen valt. Dat heeft een voor- en nadeel:

• Voordeel is dat ik dus niet snel lamgeslagen ben als een toestand kritiek of moeilijk is. (Dat komt vaak pas na afloop ;) )
• Nadeel is dat, zodra mensen om je heen dat door hebben, ze jou meteen aankijken als er iets geregeld moet worden. Ook als de stress van iets af is en ze dat gemakkelijk zelf hadden kunnen doen.

 Creatief

Wat er ook gebeurt, ik blijf creatief. Reuze handig , zeker in het geval van dementie.
Mijn vader was een zorgweigeraar. Iedereen om hem heen was gek, hem mankeerde niets en hij had niemands hulp nodig. Dat heeft ons – zijn kinderen – heel wat hoofdbrekens gekost. Zeker in de thuissituatie en rondom de verhuizing naar het verpleeghuis kwam die eigenschap me van pas. Ik heb wat moeten bedenken om de zorg door te zetten, om hem de hulp te bieden die hij zo nodig had. Op een creatieve manier lukte dat uiteindelijk steeds weer.

Loyaal

Loyaal zijn betekent dat je je (moreel) verbonden voelt met de ander of dat je oog hebt voor de belangen van de ander. Ik zal de ander er niet snel alleen voor laten staan en ik laat anderen ook zeker niet alleen voor zaken opdraaien.
In mijn geval gaat loyaliteit best ver, ben ik achter gekomen. Misschien is er zelfs wel sprake van over-loyaliteit als het mijn naasten betreft. Dat is enerzijds een mooie eigenschap maar dat is ook best lastig. Ik ben namelijk menig keer zwaar teleurgesteld geraakt in mensen die het niet zo nauw namen met afspraken. Gevolg? Boosheid, verdriet, teleurstelling en dan helemaal klaar zijn met zo iemand. Of dat vervolgens ooit nog goed komt? De tijd zal het leren maar nu nog even niet.

Niet bang om taboes te doorbreken

Er zijn in Nederland nog best veel onderwerpen waar mensen liever niet over praten. Taboes die een gevoel van schaamte of angst geven. Ik blijk niet bang om taboes te doorbreken. De ziekte van mijn vader was een goed voorbeeld. Het onbegrip maakte mijn vader verdrietig. Hoe zou jij het vinden als je een diagnose hebt gekregen en dat bekenden , zodra ze je zien aankomen, snel een andere weg kiezen in de supermarkt? Om jou maar niet te hoeven zien en spreken. Echt dat gebeurde. Acht jaar geleden stond Alzheimer voor velen nog gelijk aan ‘gek’. En gekkies wil je liever niet om je heen, toch?

Wisten zij veel dat mijn vader niet gek was maar slechts vergeetachtig. Dat moest anders. Zo kwam het dat ik startte met het maken van kleine videootjes van gesprekken met mijn vader en het storytellen over een vader met Alzheimer. Om te laten zien dat mijn vader allesbehalve gek was. Het taboe moest wat mij betreft van dementie af. Je hebt een ziekte, je bent er geen!

Aanvankelijk waren sommige mensen in onze omgeving sceptisch. “Je hangt je vuile was toch niet buiten, Marjolijn”, was wat ik letterlijk te horen kreeg. Tot we ons verhaal mochten doen in “Onvergetelijk Herinneringen”, een tv-programma van Alzheimer Nederland op SBS6. Wat was mijn vader enorm trots om er nog toe te doen en om samen dit taboe uit de wereld te helpen.

Wat heb ik nog meer over mezelf geleerd?

• Ik ben dus echt geen goede verzorger in de zin van wassen, aankleden, koken en poetsen. In de eerste 2 voorbeelden ben ik zelfs super onhandig. Mijn vader kreeg er vaak de slappe lach van. Geef mij liever een lastig probleem dat opgelost moet worden, een akelig gesprek dat gevoerd moet worden en laat mij er maar voor zorgen dat iemand een goed gevoel krijgt.
• Dat de grenzen die ik aanvankelijk stelde dus helemaal niet zo strak zijn. Dat je uiteindelijk toch gewoon je vader onder de douche zet, zijn poepbroek verschoond en zijn braaksel staat op te ruimen. Puur omdat je op dat moment geen alternatief hebt.
• Dat die vele slapeloze nachten en piekeren over zaken waar je toch geen invloed op hebt, totaal geen zin hebben. Uiteindelijk komt voor alles altijd een oplossing.
• Dat nee zeggen helemaal niet zo’n groot probleem blijkt omdat het ook gewoon een antwoord is.
• Dat ik de mantelzorg voor mijn paps superzwaar vond maar het zo weer zou doen.

Volgende week vertel ik wat mantelzorg voor mij betekend heeft. Tot dan!