Kunnen we niet af van dat ene woord: Mantelzorg

Soms kan ik het woord mantelzorg niet meer horen. Niet vanwege de zorg, maar door de verstikkende verwachtingen die het oproept. De oorspronkelijke betekenis van dit woord bestaat allang niet meer. Het was ooit bedacht als omschrijving voor liefdevolle, vrijwillige zorg voor een dierbare vanuit wederkerigheid.

Vandaag de dag betekent mantelzorgen iets heel anders. Als familielid of naaste ben je een direct ‘verplicht’ verlengstuk van de zorgvraag van je dierbare. Ben je vaak de goedkoopste en makkelijkste oplossing. De eerste vraag die steevast gesteld wordt bij een indicatie is: welke taken kan de mantelzorger doen?

Met het woord mantelzorgen ga je dus direct in het hokje van gratis zorgverlening en word je geconfronteerd met allerlei plichten die anderen je opleggen. Het is benauwend en het lijkt of er geen keuze is. De emotionele band die je hebt met een zorgvrager maakt je chantabel en kwetsbaar. Zo wil ik me helemaal niet voelen in de zorg van mijn dierbaren.

Dus ging ik op zoek naar een alternatief woord dat wellicht de lading beter dekt. Een woord dat weergeeft wat je doet en vanuit waar je je ook kunt positioneren. Ik kwam terecht bij de ’Informele Zorgverlener’. Op zich klinkt dit aardig. Dit is een mantelzorger die betaald wordt vanuit een PGB (Persoonsgebonden Budget).

Als informele zorgverlener worden al je plichten vastgelegd in een overeenkomst en krijg je een informeel uurtarief uitbetaald voor de ingezette uren. Helaas blijkt dit tarief ongeveer 1/3 te zijn van het formele uurtarief. Ook hier is de mantelzorgende informele zorgverlener dus een koopje. Maar helaas heb je hier ook geen rechten. Geen pensioen, geen WW, geen ziektewet.

Ik krijg steeds een slechter gevoel bij al deze termen. Alles draait om plichten en het is zorgen zonder rechten. Het benadrukt de ongelijke positie in het zorgsysteem. Misschien moeten we eens wat meer kijken naar de inzet en de opbrengsten. Het gaat om het geven van zorg. We zijn gewoon zorggevers. Laten we het eerst gewoon zo simpel maken. Dan kunnen we daarna verder praten over de gelijkschakeling van al die ‘functies’ binnen het zorgsysteem.