Liever betalen voor zorg dan vragen om hulp!

Ons nieuwe zorgsysteem draait op mensen die elkaar belangeloos helpen. Maar ouderen voelen zich al snel bezwaard als ze naasten om hulp moeten vragen. Om die reden kiezen ouderen vaak voor betaalde mantelzorg boven onbetaalde zorg door naasten. “Ze hebben het gevoel dat ze hun omgeving tot last zijn. Als ze mensen inhuren en betalen, hebben ze daar geen last van”, zegt Joeri Veen van belangenorganisatie voor senioren ANBO. 

Ouderen willen graag zelf de regie houden, maar vinden het toch moeilijk om naasten om hulp te vragen. Dit bleek uit een recent onderzoek van de ouderenbond ANBO. Hulp vragen aan naasten is vooral moeilijk als de afstand tussen mensen groot is, daarom kiezen veel ouderen ervoor om mantelzorg in te kopen.

In de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kunnen familieleden steun krijgen van de gemeente voor het uitbesteden van mantelzorg. Veen: “Dat kan prettig zijn als je het hele jaar bijvoorbeeld een paar keer per week boodschappen doet voor je ouders, maar graag met Kerst een keertje niet.” (Bron: gemeente.nu en anderen)

Barbara: Ouderen betalen liever voor hulp van professionals dan dat ze hun naaste vragen om ze te helpen. Ik snap dat volkomen. Als je er het geld voor hebt, zet je er graag iets tegenover dat een ander je assisteert met aankleden, boodschappen doen of het huishouden. Dat is goed voor je eigenwaarde en het scheelt een hoop ongemakkelijkheid. En als je dit nieuwsbericht leest, dan denk je op het eerste gezicht: Goed nieuws! Wat fijn, als je het als oudere niet prettig vindt om je dochter of zoon om hulp te vragen, dan maak je dus gewoon gebruik van de Wmo.

Maar zo werkt het natuurlijk niet. Laten we nu niet doen alsof ouderen met een hulpvraag in het nieuwe zorgsysteem gewoon zomaar in aanmerking komen voor een potje met Wmo-geld! Door alle veranderingen in de zorg is het juist veel moeilijker geworden om financiële ondersteuning voor huishoudelijke taken te krijgen. Betaalde mantelzorg komt vaak pas in beeld als de gemeente officieel vaststelt dat de ‘inner circle’ het niet meer trekt, fysiek of mentaal. En daar gaat een hele reeks van gesprekken, inschattingen en dossiers aanleggen aan vooraf. Dus als mensen er liever voor kiezen om hun mantelzorgers te betalen, dan moet dat geld in eerste instantie echt uit eigen zak komen. En lang niet alle ouderen hebben een appeltje voor de dorst.

Mede daarom vind ik dit onderzoek veelzeggend. Natúúrlijk krijgen mensen liever hulp van iemand die daarvoor heeft doorgeleerd dan van hun (vaak overdonderde) dochter of buurvrouw. Natúúrlijk zouden de meeste mensen daar graag voor betalen. Maar zo werkt het dus niet meer. Zorgvragers en mantelzorgers zijn door ‘het nieuwe zorgen’ tot elkaar ‘veroordeeld’. En daarom kunnen we er maar beter voor kiezen om elkaar te vragen en te helpen. Zonder schaamte. Zonder geld. Zonder scheve blikken. Zo lang het samen lukt, doen we het samen. En gaat het niet meer, dan schakelen we de gemeente in. Die dan hopelijk zonder veel gedoe wat financiële steun geeft.