Debat over Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen #nieuws

De laatste weken schreef ik al een paar opinies over het nieuw programma van het ministerie van VWS Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen waarin ik mijn angst uitsprak dat in de zeer nabije toekomst mantelzorg DE belangrijkste pijler gaat worden waar ons hele zorgsysteem op moet gaan rusten. Op 23 maart j.l vond in de Tweede Kamer een belangrijk debat over deze woon en zorgplannen voor ouderen (WOZO) plaats. Ik heb het van begin tot eind voor jullie gevolgd en heb hieronder de belangrijkste punten voor met name mantelzorgers op een rijtje gezet:

Er was tijdens het debat gelukkig veel kritiek van kamerleden op de bevriezing van het aantal verpleeghuisplekken. Ik zeg gelukkig want ik denk dat het voor kwetsbare ouderen – maar zeker ook voor hun intensief zorgende mantelzorgers – echt onverantwoord is als men vanwege ‘bezuinigingsdrang’ van dit kabinet (want zo zie ik het nog steeds) niet terecht kan in een zorginstelling en zo lang mogelijk en kosten wat het kost thuis moeten blijven aanmodderen.

Maar er werd nog iets duidelijk. Zowel oppositiepartijen als coalitiepartijen hebben zorgen over de bouwagenda van het kabinet. Zoals Corinne Ellemeet schetste: ‘Er staan nu al meer dan 20.000 mensen op een wachtlijst voor een verpleeghuis. Tegen 2030 staan er nog steeds maar 19.000 geclusterde woningen gepland. Er worden dus niet eens genoeg huisvesting gerealiseerd voor het aantal mensen dat nu al op de wachtlijst staat. Laat staan voor al die ouderen die in de toekomst ook zorg nodig hebben.‘ (Waar is dit kabinet mee bezig, he? Snap jij het nog?)

Maar terug naar de punten over mantelzorg: Vragen van de kamerleden aan minister Helder hierover waren:

Zijn de gevolgen voor mantelzorgers wel voldoende bekend als ouderen langer thuis blijven wonen?
Hoe langer er thuis gezorgd moet worden, hoe overbelaster de mantelzorger zal geraken. Krijgen mantelzorgers voldoende ondersteuning wanneer ouderen langer thuis zullen wonen?
Over voltijd werken in combinatie met mantelzorg: Hoe moet je én meer uren gaan werken (je weet wel, die discussie over deeltijdprinsessen) én meer mantelzorgen voor een naaste?

Tijdens het debat zijn flink wat moties ingediend, waarvan drie moties die belangrijk zijn mbt mantelzorg zijn aangenomen:

Een motie om te zorgen dat er voldoende zorggeschikte woningen komen in kleine dorpen in landelijk gebied.
Een motie waarin de regering wordt opgeroepen om de verdeling van arbeid en mantelzorg juist wel in samenhang te zien.
Een motie om te onderzoeken hóe mantelzorgers beter organisatorisch en financieel ondersteund kunnen worden.

Vanuit Mantelzorgelijk zullen we de uitvoering van deze moties de komende tijd uiteraard blijven volgen.

Tot slot nog een nieuwtje: Herinner je mijn opinie Je levert je ouders niet zomaar bij het verpleeghuis af nog? Ik plaatste dat blog destijds ook op mijn LinkedIn en tagte Conny Helder in dat bericht. Ik schreef:

Deel je dit nu wel hier, of niet? Altijd een afweging. Maar ik deel mijn open brief aan Conny Helder toch. Omdat ik werkelijk bedolven wordt door steunbetuigingen van mantelzorgers die, net als ik, boos zijn!
“Je kunt je afvragen of je je ouders bij het verpleeghuis wilt afleveren.” las ik op Skipr.nl. Een quote uit een interview met u, mevrouw Helder. Het maakt me woest!
Natuurlijk wil je je ouders nooit naar een verpleeghuis brengen. “Over mijn lijk”, heb ik 6 jaar lang geroepen. Maar wat als het thuis onveilig begint te worden?

Dat blog werd via LinkedIn wel 30.000 keer gelezen en er kwamen veel steunbetuigingen op binnen. Maar tot mijn verbazing (maar ook tot mijn verrassing) reageerde Mw.Helder onder dat blog:

Beste Marjolijn,
Ik lees dat je twijfelde om te reageren maar goed dat je dat wel gedaan hebt want we moeten met elkaar het gesprek voeren over hoe we oud willen worden. Ik heb bewust gekozen voor deze zin om de maatschappelijke discussie te prikkelen. De urgentie van hoe we de ouderenzorg in Nederland moeten organiseren is al voelbaar en dit vraagt iets van mij als minister maar ook van ons allemaal. Het verpleeghuis is niet het enige alternatief, in de praktijk hoor ik dat de mogelijkheden in de thuissituatie nog niet voldoende gebruikt worden. Gisterenochtend liep ik mee met wijkverpleegkundige Olga en ik zag daar dat zij ook gebruikt maakt van inspirerende voorbeelden. Het kan goed zijn dat de situatie van jouw vader anders is en de opname in het verpleeghuis passend is. Ook daarom is het goed dat ouderen zelf zich voorbereiden op ouder worden en bedenken welke woonvorm en -omgeving daarbij het beste past. Zodat er verpleeghuiszorg beschikbaar is als het echt nodig is, of verpleegzorg thuis door bijvoorbeeld een geclusterde woonvorm in een leefomgeving die ontmoetingen stimuleert. Waarbij ook gezocht wordt naar de juiste ondersteuning van de mantelzorger(s). Ook die voorbeelden zag ik gisteren op de ronde met de wijkverpleging. Dat we met elkaar ouder worden is een groot goed. Om de last die daarmee gepaard gaat te dragen is het belangrijk dat iedereen kan meepraten over ouder worden in Nederland. In het voorjaar ga ik daar mogelijkheden voor organiseren en wil ik graag in gesprek met mantelzorgers en andere betrokkenen. Ik nodig je daar van harte voor uit.

Inmiddels is die uitnodiging daadwerkelijk binnen en hebben we deze geaccepteerd. Op 12 april a.s zijn Margreet en ik als mantelzorgexperts aanwezig bij de WOZO conferentie in Amsterdam. We zijn reuze benieuwd!