Mantelzorg? Niks ‘gezelligs’ aan!
Merk jij ook dat er in je omgeving nog steeds hartstikke veel verwarring is over mantelzorg? Mensen die nog nooit mantelzorger geweest zijn hebben werkelijk geen idee wat het inhoudt.
Vorige week sprak ik iemand over mijn mantelzorgtijd voor mijn vader en die zei: “Ah joh, dat is toch best gezellig om met je oude vader een kop thee te drinken en herinneringen op te halen aan vroeger of om samen zo nu en dan een maaltijd te nuttigen of een wandelingetje te maken? En boodschappen doen doe je toch al. Wat is dat nou voor moeite om dan iets voor je vader mee te nemen?”
Ik wist even niet of ik met deze woorden aan moest. Want gezelligheid is nou exact waar je vaak behoefte aan hebt maar bij intensieve mantelzorg totaal niet meer aan toekomt.
Veel Nederlanders denken nog steeds veel te makkelijk over mantelzorg, met name als het op zorgbehoevende ouders aankomt: Zaterdag ‘gezellig’ een pannetje soep brengen en misschien een wasje draaien. Zondag uitnodigen om ‘gezellig’ te komen eten. Donderdag ‘gezellig’ samen een paar boodschappen doen. Was het maar zo’n feest!
850.000 intensief zorgende en overbelaste mantelzorgers in ons land kunnen het niet eens meer opbrengen om ook maar iets ‘gezelligs’ te doen met hun dierbare. Zij zijn blij dat hun gezin draait, hun werkgever tevreden is en hun dierbare de meest noodzakelijke zorg heeft gekregen. Wie bij intensieve mantelzorg denkt aan termen als ontspannen en planbaar heeft werkelijk geen idee.
Bij intensieve mantelzorg gaat het daadwerkelijk over mantelzorg in intensieve tot zeer intensieve zorgsituaties. Situaties waarin er sprake is van een langdurige zorgvraag en vaak complexe problematiek. Zorg die je niet in 3 momenten per week kunt geven maar waar je eerder moet denken aan 20+ uren per week, naast je eigen huishouden, gezin en betaalde baan. Naast overbelast voelen intensief zorgende mantelzorgers zich vaak sociaal geïsoleerd en eenzaam.
Ook vallen dit soort intensieve zorgsituaties binnen meerdere wetten en schotten. In de ondersteuning vallen deze zorgvragers en hun mantelzorgers vaak tussen wal en schip, met alle problemen van dien. Wat de consequenties zijn? Niet voldoende zorgmomenten van professionals, steeds meer zorgtaken voor jou als mantelzorger, minder tijd om te ontspannen en in het ergste geval niet meer kunnen werken en verlies aan inkomen. Zeg in die gevallen dus maar dag tegen termen als ontspannen en planbaar. Je kunt echt aan de bak want de zorg met hoe dan ook door. En je laat je dierbare natuurlijk niet stikken.
‘Maar de gemeente heeft toch ook een zorgtaak?’, is ook zo’n veelgehoorde vraag. Niet zo gek dat mensen dat denken. De gemeenten hebben sinds 2015 inderdaad een zorgtaak als het aankomt op ondersteuning van mantelzorgers. Denk dan aan respijtzorg in de vorm van een dagopvang of een logeerhuis voor je dierbare. Dat zijn echter tijdelijke pleisters op de wonden. Het is geen structurele oplossing als de zorg je eenmaal volledig boven het hoofd is gegroeid en ondersteuning hard nodig is.
Daarnaast hangt aan elke vorm van ondersteuning natuurlijk een prijskaartje. Hetzij via de premie van een aanvullende zorgverzekering, hetzij omdat je extra zorg moet gaan inhuren via commerciële zorgbedrijven. Helaas is het zo dat bij intensieve zorg deze extra ondersteuningskosten heel vaak buiten de zorgindicatie van zorgwetten of de zorgverzekeraar vallen. Jij en je dierbare zullen dus zelf moeten betalen om extra ondersteuning te kunnen krijgen.
Mantelzorg is de zorg van ons allemaal, je bent het, je wordt het of je krijgt het. De waarde van mantelzorg wordt nu al geschat op 22 miljard. Recent gemaakt beleid van de overheid laat zien dat dit naar meer smaakt want in de nabije toekomst gaan mantelzorgers gebruikt worden om zo’n beetje álle problemen in de professionele zorg op te lossen. Dag sociale leven, dag betaald werk, dag eigen leven!
Mantelzorg in de toekomst? Daar is helemaal niets gezelligs aan! Tenzij je bulkt van het geld natuurlijk en alle zorg zelf kunt uitbesteden.
Meer lezen
Na 16 jaar mantelzorg voor mijn hulpbehoevende moeder met Ggz problematiek ben ik totaal opgebrand. Ben inmiddels bijna 60 en heb zelf ook lichamelijke en pijnklachten. Naast 32 uur werk en huishouden zorg ik heel het weekend en gedurende de week ook vaker wel dan niet. Manlief even aandacht geven tussen de bedrijven door, mijn volwassen kinderen en vriendinnen willen ook aandacht. Mensen beseffen inderdaad niet wat het inhoudt of kan houden. Met name mantelzorgen voor oudere met zware ggz problematiek, dan komt er naast de lichamelijke zorg nog iets extra bij. Ook extra contact met instanties wegens bepaald gedrag. dat gedrag legt ook weer extra druk op jou. Het houdt nooit op en je hebt nooit vrij. Mijn eigen huis is een troep, heeft achterstallig onderhoud en voor moeder is het wel gedaan. Ga je naar huis gaat de telefoon alweer als je in de auto zit, en als je thuiskomt weer. Op vakantie gaan we ook al jaren niet meer. Ik voel me dus geschoffeerd als mensen zeggen, ja dat moet want je ouders hebben ook voor jou gezorgd, wie zegt dat? Niet iedereen heeft leuke/goede ouders en die worden ook hulpbehoevend. En even is niet even, het is meestal langer dan je denkt. Tegen de tijd dat het stopt ben je zelf oud en hulpbehoevend. Kan nu zeggen na jaren ervaring dat je eigen leven op de backburner staat, hard gezegd misschien wel voorbij is, je hebt nl geen tijd of bent te afgepeigerd lichamelijk of mentaal voor iets leuks voor jezelf. En dat alles onbetaald, wel een mantelzorgbon, ben ik overigens heel blij mee.