Zo leg je aan kinderen uit hoe het zit met oma en dementie #meesterbart

Bart Ongering werkt op een middelbare school in de Amsterdamse Bijlmer. Hij schrijft op zijn blog en in dagblad Trouw wat hij dagelijks meemaakt. Dit schreef hij in zijn column Voor de klas:

Nadat ik mijn laatste les heb afgesloten, blijft Demi zitten omdat ze even wil praten. “Mijn oma kent me niet meer. Ze weet niet eens meer hoe ik heet. Soms kom ik bij haar op visite, begint ze erover dat ze zo trots is dat ik mijn zwemdiploma gehaald heb. Maar dat heb ik al acht jaar. Of ze verwart me met mijn moeder en begint dan opeens te huilen. Oma lacht niet meer, terwijl ze vroeger niets anders deed. Mijn ouders zeggen dat ze binnenkort dood zal gaan. Meester, ik wil niet dat ze oud wordt. Ik wil gewoon mijn oma terug.”

Haar oma is haar oma niet meer. Ik luister en probeer niet te verdrinken in de herinneringen aan mijn eigen oma’s. Mijn ene oma mocht in haar laatste jaren zichzelf niet meer zijn. Ik had gewild dat ze minder pijn had geleden. Mijn andere oma hield het op een zomeravond zomaar voor gezien, zoals het haar paste. Het was ons nooit gelukt om haar in een verzorgingshuis te krijgen.

Demi vraagt me of ik nog een oma heb. Ik schud mijn hoofd, maar vertel haar dat ik twee fantastische oma’s heb gehad. In de ogen van een kind doet een oma alles goed. Oma kiest altijd de kant van het kind. Een oma kijkt liefkozend mee over de schouders van haar dochter. Een oma moet niks, maar mag alles.

Demi vertelt dat haar oma Alzheimer heeft, maar dat ze niet zo goed weet wat het is. Ze snapt het beter als ik zeg dat het een vorm van dementie is. Ik leg haar uit hoe het werkt.

“Oma heeft de herinneringen uit haar leven in doosjes in haar hoofd verstopt. Zo heeft ze al die jaren alles bij zich gehouden. Met Alzheimer gaan niet alle doosjes meer open. Zo kan het lijken alsof ze jou niet meer kent. Ze krijgt het doosje met herinneringen aan jou soms niet meer open. Op een gegeven moment is oma, oma niet meer.”

Het wegvallen van een oma brengt een grote scheur in ieder kinderhart. We moeten er op een dag allemaal aan geloven. Wat is er nog van oma over als haar lach verdwijnt?
Ik zie dat Demi vecht tegen haar tranen.
Ze zucht.
“Oma wil vast niet dat ik huil”, zegt ze.

“Ook al is het niet leuk om te horen, je moet wel beseffen dat ook jouw oma geen oneindig leven leeft. Ga deze week weer langs, Demi. Vertel haar dat je het goed doet op school en dat je meester trots op je is. Mocht ze je niet meer herkennen, dan vertel je haar gewoon dat ze jouw oma is.”

Bron: Trouw. Lees hier meer van Bart Ongering