Zijn de kosten van mantelzorg na een ongeval verhaalbaar?

Hoe zit het eigenlijk met de kosten van mantelzorg na een ongeval? Wij vroegen het letselschade jurist Mr. Michael Meijer Cluwen van Compensa :

“Het komt in onze letselschadepraktijk regelmatig voor dat een slachtoffer met letsel (langdurig) moet worden verzorgd door een naaste. Slachtoffers die door toedoen van een ander – bijvoorbeeld ten gevolge van een verkeers- of arbeidsongeval – letsel hebben opgelopen, kunnen hun schade op de verzekeraar van die ander verhalen.

Hoe zit het met de kosten van een mantelzorger? Zijn die kosten te verhalen? En kan de mantelzorger die kosten zelf verhalen op de aansprakelijke partij?

De huidige situatie:

Op dit moment kent de wet de regeling dat een derde (de mantelzorger) recht heeft op vergoeding van kosten die de gekwetste (het letselschadeslachtoffer) zou hebben gemaakt indien hij professionele hulp had ingeschakeld. De wet geeft daarmee een maximum aan ten aanzien van de kosten die verhaalbaar zijn. De kosten mogen niet hoger zijn dan de kosten van een professioneel dienstverlener. De Hoge Raad, het hoogste rechtscollege in Nederland, heeft in een van haar arresten de vereisten gesteld dat het inschakelen van hulp normaal én gebruikelijk moet zijn. De kwestie betrof een vrouw die haar man gedurende de laatste zes weken van zijn leven verzorgde. Professionele hulp zou in dat geval niet normaal en gebruikelijk geweest…

Op dit moment zijn gederfde inkomsten van een naaste, die minder gaat werken om voor de gekwetste te zorgen, niet verhaalbaar op de wederpartij. Ook de opgenomen vakantiedagen van ouders in verband met ziekenhuisbezoek aan het kind komen niet voor vergoeding in aanmerking.

Uit de hiervoor genoemde voorbeelden blijkt duidelijk dat het moet gaan om schade die de gekwetste heeft geleden en dus niet de schade van een mantelzorger.

De mantelzorger heeft een eigen recht om de kosten te verhalen op de aansprakelijke partij. Er hoeft dus geen claim bij de gekwetste te worden ingediend. Belangrijk om op te merken is dat de kosten van de mantelzorger andere kosten moeten zijn dan die door een verzekering (bijvoorbeeld een ziektekostenverzekering) zouden worden gedekt.

Wetsvoorstel en toekomst:

In de zomer van 2014 is het wetsvoorstel Affectieschade en Zorgkosten gepubliceerd. Dit voorstel (dus nog geen wet!) biedt een uitgebreidere regeling voor het verhalen van de kosten van de mantelzorger. Deze mogelijk toekomstige regeling bedoelt met ‘kosten van de gekwetste’ namelijk ook gederfde inkomsten; aldus gederfde inkomsten van de mantelzorger. Deze schade van de gekwetste wordt overigens onderworpen aan de zogenaamde dubbele redelijkheidstoets. Dat wil zeggen, bepalend voor de hoogte van die schadepost is de wijze waarop in de redelijke zorgbehoefte wordt voorzien. Daarnaast dient ook de omvang van de kosten redelijk te zijn.

Dit voorstel sluit aan bij de wens van de regering om zorg zoveel mogelijk door mensen zelf te laten organiseren. Het schrijven van goede wetgeving is een lastig karwei. In diverse juridische tijdschriften wordt positief gereageerd op de uitbreiding van de verhaalsmogelijkheden. Echter, er is ook commentaar over wie het verhaalsrecht kan uitoefenen. Kan de derde dat zelf doen of dien je bij de gekwetste een claim in te dienen? Ook de Raad voor de Rechtsspraak heeft enkele aanbevelingen gedaan. Naar verwachting wordt het wetsvoorstel in de loop van 2015 bij de Tweede Kamer ingediend. Eerder dan 1 januari 2016 zal het geen wet worden.  Áls het wet gaat worden…

Een mantelzorger die minder gaat werken moet dus nog even afwachten of zijn of haar gederfde inkomsten in de toekomst worden vergoed. De huidige regeling biedt slechts soelaas als die gederfde inkomsten lager zijn dan de uitgespaarde professionele kosten.”

Mr. Michael Meijer Cluwen
Jurist letselschade en partner bij Compensa Letselschade

www.compensa.nl