Veiligheid voor alles, Zorgverzekeraars Nederland?

Op de website van EMB Nederland, lazen wij dat zij de ‘Paarse Krokodil’ uitreiken aan de vereniging van Zorgverzekeraars Nederland.  Wij zijn direct op onderzoek uitgegaan. Tot onze grote schrik geven zij de zorgkantoren het volgend advies: de zorgplicht van de zorginstelling vervalt als verwanten hun naasten i.v.m. Covid-19 en veiligheid mee naar huis nemen. Maar ook dat na twee weken het recht op terugkeer naar de eigen kamer vervalt. TJuist in deze heftige crisistijd is dat naar onze mening ronduit schokkend en echt onacceptabel! Enig idee wat deze tijdelijke beleidslijnen van de Zorgverzekeraars in Nederland kunnen betekenen voor álle bewoners van WLZ-instellingen en hun mantelzorgers?

Eigen Ambitie

Zorgverzekeraars Nederland schrijft notabene op hun eigen website bij hun eigen Ambitie 2025 dat de zorgbehoefte van de persoon het uitgangspunt in de zorg is. Dat regels, procedures en belangen een dominant systeem zijn geworden, maar dat het anders kan. De zorgverzekeraars willen samen met zorgpartijen samenwerken aan de vernieuwing van de zorg. Is dit de vernieuwing waar we tijdens deze crisis op zitten te wachten? Is dit het nieuwe normaal? Gaat Zorgverzekeraars Nederland nu dan niet geheel voorbij aan het feit dat mantelzorgers in deze coronacrisis hun dierbaren niet voor niets uit instellingen halen? Dat dit gevoed wordt door angst op besmetting? In de wet Wet Wkkgz staat dat een instelling goede zorg moet leveren die veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht is. Het is juist die veiligheid die helaas in sommige instellingen onvoldoende wordt geboden.

Tekorten

Op dit moment is er veel mis in de zorg voor en ondersteuning van mensen die langdurig in een instelling verblijven. Er is onvoldoende toegang tot voorzieningen, tekort aan deskundige hulpverleners, medici en verpleegkundigen. En er is nog steeds een tekort aan beschermende middelen. Ook in verpleeghuizen zijn er grote tekorten aan zorgpersoneel en materiaal, met alle gevolgen van dien. De enorme uitbraken van Covid-19 helpen dan ook niet mee en daarom besluiten veel mantelzorgers hun dierbaren naar huis te halen. Om hen thuis wel de zo broodnodige veiligheid, bescherming én aandacht te kunnen geven. Essentieel voor bewoners van alle instellingen in Nederland. Zij wonen daar toch niet voor niets?

Zorgplicht overnemen?

Maar dit advies is nog niet alles. Wat blijkt namelijk als je het document met het advies goed doorleest? Verwanten zijn verplicht om bij het ophalen van de cliënt vast te leggen dat zij de zorgplicht formeel overnemen van de zorginstelling naar de eigen gezinssituatie. Zij moeten een verklaring ondertekenen waarin zij de verantwoordelijkheid van de zorgverlening overnemen en geen aanvullende hulp in de thuissituatie kunnen krijgen! Een grof schandaal. Door te tekenen heb je uiteindelijk nergens meer recht op. En dat terwijl de verkregen indicatie niet zomaar is afgegeven.

Een woonplek bij een zorgaanbieder is niet zoiets als een tijdelijke kamer in een ziekenhuis of een (zorg)hotel. Er wordt tenslotte altijd over ‘de woning’ gesproken. Je huurt dus een kamer in een zorginstelling waar een zorgindicatie aan verbonden is. Wij vragen ons dan ook af of deze beleidslijn überhaupt wettelijk gezien wel zou mogen en of het eenzijdig beëindigen van de overeenkomst wel rechtmatig is. Immers: bewoners staan als zodanig in de instellingen ingeschreven, zij hebben persoonlijke spullen op de kamers staan en er wordt door elke bewoner een eigen bijdrage betaald via de Wet Langdurige Zorg.

Niet chique en. vreselijk onmenselijk

Als Zorgverzekeraars Nederland dan écht van plan is om deze beleidslijnen door te voeren, dan zijn zou het op z’n minst niet meer dan normaal zijn om de indicatie vanuit het CIZ direct om te zetten van Zorg in Natura naar een PGB. Zodat de zorg aan huis bekostigd kan worden. Tevens zouden per direct de geldende regels van de WLZ in thuissituaties  moeten gelden voor de medische zorg, hulpmiddelen, dagbesteding en vervoer.

Regeren met de hand op de knip kan soms nodig zijn. Maar nu – in deze gigantische coronacrisis – is dat totaal niet chique en vreselijk onmenselijk. Deze richtlijn lijkt meer op een dwangmaatregel dan op gerichte ondersteuning. Ook deze ernstige signalen zullen wij doorgeven aan het ministerie van VWS en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Dit beleid kan en mag absoluut niet doorgevoerd worden! Wij roepen de zorgkantoren dan ook op om deze tijdelijke richtlijn vanuit de Zorgverzekeraars Nederland niet te volgen. Laten zij zich liever richten op het echte welzijn van mensen!