“Lekker makkelijk verdienen” en “fraude” zijn vaak de eerste gedachtes die bij mensen opkomen maar ik wil laten zien wat er allemaal kan en mag maar ook wat er bij komt kijken eer je dit geregeld hebt en ook wat je plichten en wat de nadelen zijn. Als laatste wil ik delen hoe fijn en belangrijk het zelf regelen van zorg voor ons is geweest en nog steeds is!
PGB fraude is een bekende en veel gebruikte term, want iedereen kent wel iemand die dat doet toch? Maar dat beeld is van misschien wel 15 jaar geleden toen de budgethouder het zorgbudget voor een jaar nog gewoon op de eigen rekening kreeg en daarvan de zorgverleners uit moest betalen. Daar gingen regelmatig dingen mis omdat mensen zelf de beschikking hadden over grote bedragen zorggeld.
Nu is dat allemaal heel anders geregeld en gaat alles via de SVB (Sociale Verzekerings Bank) en het PGB portaal. Het is werkelijk onmogelijk om een declaratie/factuur waarvan ook maar 1 punt/komma verkeerd staat in te dienen en uitbetaald te krijgen. Dit benoem ik toch maar even ter geruststelling van sommige mensen ;)
*Let op ik heb het hier over PGB zorg door en voor particulieren en niet over Zorginstanties die mogelijk wel op andere wijze kunnen frauderen met PGB zoals regelmatig in het nieuws is, dit kan niet vergeleken worden met elkaar.
Als Secretaresse op een Spoedeisende Hulp had ik destijds een prima salaris. Ik had afgebakende werktijden en als ik eens ziek was werd ik doorbetaald en bouwde ook pensioen op en ik kreeg natuurlijk een kerstpakket! En mocht mijn baan overbodig worden zou daar altijd nog het UWV zijn voor een ww uitkering als (tijdelijk) vangnet.
Toen onze jongste dochter 9 jaar was heb ik ontslag genomen omdat zij autisme en een angststoornis bleek te hebben en dit niet meer met mijn werk te combineren was. Tenzij we haar lieten opnemen maar dat was wel het allerlaatste wat we wilden. Ik wilde zelf voor haar zorgen en dat bleek een goede beslissing, er kwam veel meer rust en regelmaat en dat deed haar en ons goed. Ze kon met veel zorg en begeleiding thuis blijven wonen. Helaas kreeg mijn man ongeveer 2 jaar daarna een burnout/depressie gevolgd door een ernstig ongeluk op de zorgboerderij waar hij herstellende was van de depressie. In 1 klap is hij toen invalide geworden en zo werd ik fulltime mantelzorger voor 2 personen in ons gezin.
Na een heel intensieve tijd waarin mijn man ook arbeidsongeschikt werd verklaard door het UWV en ik eigenlijk weer zou moeten gaan werken om dit op te vangen werden wij toen door de psychiatrisch verpleegkundige van mijn man op Zorg via het PGB gewezen. Met daarin de mogelijkheid om je als ouder/partner te laten betalen voor zorg, vooral als de zorgvraag moeilijk in te vullen is door zorgorganisaties. Ik vond dat maar heel lastig en moest erg wennen aan het idee. Maar in ons gezin was inmiddels 24 uurs zorg in de nabijheid op onregelmatige tijden en op afroep beschikbaar door vertrouwde mensen vanwege o.a autisme nodig en welke organisatie kan dat leveren? Ik ben me er toen samen met haar in gaan verdiepen, wat een zorgbureaucratie trouwens maar uiteindelijk hebben ze beiden een zorgindicatie gekregen en mocht ik een gedeelte van de zorg zelf leveren aan mijn man en dochter. Daarnaast konden we nog passende zorg inkopen bij organisaties ook om overbelasting van mij te voorkomen en wat ik ook anderen aanraadt!
Wat kun je met een PGB?
Met een PGB zorgindicatie kan onder andere een mantelzorger betaald worden voor bovengebruikelijke en langdurige zorg aan een geliefde, partner, ouder, kind, broer, zus etc, dit noemt men dan Informele Zorg. Mits dit allemaal goed onderbouwd is en voorzien van actuele zorgplannen/budgetplannen kan het Zorgkantoor (WLZ) cq de Gemeente (WMO) ermee akkoord gaan dat dit via het PGB gaat. Wel moet je kunnen aantonen/onderbouwen dat de zorg die je verleend niet beschikbaar of niet toereikend is via de reguliere zorg. Zorg dus voor een professionele onderbouwing door zorgverleners dat dit nodig is.
Een eenvoudige snelle weg is zo’n aanvraag zeker niet, reken minimaal op 3 maanden maar er zijn ook veel langere indicatie trajecten bekend. Je kunt overigens altijd in bezwaar gaan tegen een indicatiebesluit als je het er niet mee eens bent. Per Saldo geeft hier goede informatie over. Zie de link onderaan dit Blog.
Als alles goedgekeurd wordt door het desbetreffend regionale Zorgkantoor of de Gemeente sluit de zorgvrager een zorgovereenkomst met je af en ontvang je het zogenoemde Informele tarief wat in de WLZ 22,89 euro per uur Bruto is (2023).
Via de WMO is het uurtarief bij elke gemeente verschillend, dit moet je goed bekijken voor je dit wil gaan opstarten want sommige gemeentes hanteren zeer lage tarieven voor informele zorg, daar zijn ze vrij in.
Dit informele tarief krijg je ongeacht je opleiding, medische kennis en ook al zou je professional zijn en medische handelingen verrichten, het blijft informeel tarief.
Als je een inkomen uit een PGB ontvangt moet je je goed realiseren dat je geen pensioen meer opbouwt en je geen recht hebt op een arbeidsonschiktheidsuitkering mocht je zelf ziek worden of bijvoorbeeld een ongeluk krijgen (ik noem alle doem scenario’s maar even). Verder stopt het inkomen per direct als de budgethouder overlijdt of als er geen zorgindicatie meer verstrekt wordt en dan heb je ook geen recht op ww of enig andere tegemoetkoming. De laatste tijd hoor ik regelmatig schrijnende verhalen over ouders waarvan een gehandicapt/ernstig ziek kind waar ze voor gezorgd hebben is overleden en dat die dan per direct ook geen inkomsten meer hebben. Er bestaat geen vangnet hiervoor.
Het inkomen uit PGB telt verder volledig mee als Overige Inkomsten voor de Belastingdienst dus houdt rekening met ongeveer 1/3 deel van het brutoloon wat je nog moet afdragen bij je jaarlijkse belastingaangifte. Dan is het tarief van 22,89 per uur ineens wat minder aantrekkelijk ;)
Het PGB telt helaas niet mee als inkomen voor banken als je bijvoorbeeld een ander huis wilt kopen (op een heel enkele uitzondering na). Dit geldt ook voor leningen voor bijvoorbeeld een verbouwing. In ons geval wilden we verhuizen naar een gelijkvloerse woning ivm de handicap van mijn man en hebben we hemel en aarde moeten bewegen om de hypotheek toch rond te krijgen. Dit omdat mijn inkomen dus op basis van een PGB is, dit is dus ook een groot nadeel ten opzichte van een reguliere baan.
Aan het beheren van een PGB zitten ook veel verantwoordelijkheden. Je moet een behoorlijke administratie bijhouden en goed op de hoogte zijn van wat je wel mag inkopen qua zorg en wat niet. Ook krijg je regelmatig PGB huisbezoek wat gewoon een extra controle is op alles wat je doet aan zorg en administratie. Mijn ervaringen met die controles zijn goed maar het ligt ook helemaal aan degene die bij je thuis komt en of hij/zij de zorgvraag ook goed begrijpt. Maar dit soort extra huisbezoeken zijn wel onderdeel van het hebben van een PGB en kunnen behoorlijk belastend zijn, ook voor de budgethouder!
Nu heb ik vooral de wat mindere kanten van een PGB benadrukt en voor wie mij een beetje kennen weten dat ik (meestal) positief door het leven ga en daarmee wil ik dan ook eindigen.
Het PGB heeft mij in staat gesteld om zonder de druk van een werkgever en de noodzaak weer buitenshuis te moeten gaan werken, te zorgen voor mijn 2 geliefden thuis. Het is zeker geen volwaardig salaris voor alle uren die ik zorg verleen maar ik ben heel dankbaar dat we deze mogelijkheid hebben in Nederland! Aan de andere kant denk dat het ook gewoon veel geld bespaart omdat de tarieven voor zorg uit een PGB zo’n 25% lager liggen als bij Zorg in Natura.
Met het PGB hebben we ook veel minder verschillende zorgverleners over de vloer wat weer voor rust zorgt in huis niet in de laatste plaats ook voor mij. Maar ook rust ten opzichte van wonen in een instelling. Onze dochter heeft bijvoorbeeld 1,5 jaar begeleid gewoond en ze heeft in die tijd zeker 14 verschillende zorgverleners daar gehad. De een na de ander vertrok, was ziek of kwam alleen maar even stage lopen. Nu ze weer thuis woont heeft ze alleen mij en 2 andere vaste zorgverleners waarmee we rust en continuïteit in de zorg hebben kunnen brengen wat heel belangrijk is voor haar autisme.
Voor de zorg in onze gezinssituatie is het PGB dus zeker van grote waarde geweest ook al zitten er best nog veel haken en ogen en onzekerheden aan die je dus zeker eerst goed moet onderzoeken van tevoren als je dit ook overweegt. Ik zou nog veel meer kunnen schrijven over het PGB en misschien komt dat nog wel eens maar heb je nog vragen na het lezen van dit blog, stel ze dan gerust hieronder!
Ik zorg sinds een jaar voor mijn vrouw via PGB en met hulp van zelf geselecteerde zorgverleners. Na veel ellende in zorginstellingen is dat een zegen, ook al blijft het een zware taak. Belangrijkste reden voor PGB te kiezen was vooral dat we zelf willen kunnen bepalen wie er komt en wanneer. In de zorg was onbegrip t.a.v. de beperkingen (en onwil/onkunde dat te veranderen) de grootste bron van ellende, afgezien van tijdsdruk.
We hebben nu zelf de mensen uit kunnen zoeken waardoor we zeker weten dat er een klik is en dat ze begrijpen wat er nodig is. Niet dat ze perfect thuis zijn in de beperkingen, maar het zijn mensen die de flexibiliteit hebben zich aan te passen. Bovendien zitten ze niet aan allerlei protocollen en beleid vast zoals dat in een instelling vaak het geval is. Ander belangrijk punt is dat we de andere probleemfactor – tijd – nu ook hebben kunnen uitschakelen. De zorg die we inhuren heeft ruim de tijd waardoor er nooit tijdsdruk ontstaat.
In principe ben ik de grootste zorgverlener. We huren voor 3 ochtenden in de week zorg in en de rest doe ik zelf. De ingehuurde zorg is meer om mij te ontlasten dan voor mijn vrouw. Ze heeft de waarste indicatie dus veel zorg nodig. Als informele zorgverlener mag je maximaal 40 uur officieel werken. Dat is een volledige baan waarnaast ik geen ander werk kan (en wil) doen dus ontvang ik de maximale vergoeding uit het PGB van mijn vrouw. In de praktijk ben ik makkelijk het dubbele bezig voor haar te zorgen…
Naast het negatieve beeld dat mensen soms van PGB hebben zoals in het artikel geschreven, LIJKT het ook om best veel geld te gaan. Met het maximale informele tarief en de maximale 40 uur komt mijn maandvergoeding op ca 3800€. Toen ik dat zag, moest ik zelf ook even slikken. Een boel geld. Maar daar gaat ca 1100€ aan loonheffing en zorgverzekeringswet-bijdrage af. De 2700€ die dan overblijft lijkt nog steeds veel geld. Het is puur netto gezien de hoogste vergoeding die ik zelf ooit voor werk heb ontvangen.
Maar je kan dit bedrag niet 1 op 1 vergelijken met een normaal maandsalaris. Want je wordt niet gezien als werknemer en bouwt dus niets op. Geen pensioen, geen WW, geen ontslagbescherming, niets. Of veel mensen het doen is een ander verhaal, maar om op een zelfde niveau aan zekerheid te komen als een normale baan, moet je van dat geld een hoop apart leggen. Omdat er geen enkele zekerheid is, is 1000€ helemaal geen gek bedrag om al dan niet in verschillende “potjes” opzij te zetten. En wat dan overblijft van dat maandbedrag is dan helemaal zo hoog niet meer….
De opmerking “makkelijk verdienen” gaat er bij mij niet in. Je kan met gemak stellen dat een mantelzorger sociaal-maatschappelijk zeer belangrijk werk doen, zeker als je vergelijkt wat dezelfde zorg door een professional zou kosten. Dat er dan toch zo hier en daar iemand is die er voordeel van weet te halen wat niet zo bedoeld is, kan je al die hardwerkende mensen die het wél geheel terecht ontvangen niet kwalijk nemen.
Het systeem is zeker niet perfect en PGB zou voor haar niet kunnen werken als ik wegval, omdat het dan simpelweg niet toereikend is. Maar het feit dat het zo kan, dat we toch een inkomen hebben al dekt dat maar een deel van mijn inzet, zorgt dat ze niet aangewezen is op zorginstellingen die door alle belangen en regels niet met mensen zoals zij uit de voeten kunnen. Ik ben blij dat het zo kan…
Willem.