Mariette blogt exclusief vanuit het buitenland – Mantelzorgers en ouderenmishandeling

De belangrijkst oorzaken van ouderenmishandeling en/of misbruik zijn mantelzorgstress en andere problemen die maken dat mantelzorgers niet goed voor ouderen kunnen zorgen. Factoren als drugsmisbruik of financiële problemen kunnen tot mishandeling van ouderen leiden, zowel thuis als in officiële instellingen. Er is geen excuus voor ouderenmishandeling, maar we moeten er wel rekening mee houden dat de zorg voor ouderen een zware en stressvolle verantwoordelijkheid is, en niet alle mantelzorgers kunnen het vanzelfsprekend allemaal aan. Als een groot deel van de stress op een gezonde manier opgelost kan worden, zal de kans op mishandeling kleiner worden.

Feiten over mantelzorgers en mishandeling in Amerika
30% van de Amerikaanse volwassen bevolking bestaat uit mensen die als onbetaalde mantelzorgers voor familieleden zorgen. Door de zware stress en eisen die aan mantelzorgers worden gesteld, kunnen sommigen angstig of depressief worden, paniekaanvallen en andere psychologische aandoeningen krijgen. Mensen zijn allemaal anders en ieder probeert de stress op een andere manier te verlichten. Sommigen grijpen naar drugs en/of mishandelen hun oudere familieleden uit frustratie.

Hoe de mishandeling vaak begint
Naarmate de angst en stress toenemen beginnen mantelzorgers zich steeds machtelozer te voelen, gevangen in hun situatie. Ze zien hun oudere familieleden als een oneerlijke, loodzware last die op hun schouders is geplaatst en voelen zich boos en verbolgen als de personen voor wie ze zorgen hen om hulp of assistentie vragen. Op dat moment gaan mantelzorgers soms bewust of onbewust tot mishandeling over. Het is een veelvoorkomende situatie, ouderenmishandeling vindt zowel thuis als in zorginstellingen plaats. Als de mantelzorger drugs gebruikt komt mishandeling vaker en in sterkere mate voor.

Ouderenmishandeling en drugsmisbruik
Er zijn verschillende manieren waarop drugsmisbruik ouderenmishandeling kan veroorzaken of verergeren. Mantelzorgers kunnen bijvoorbeeld beginnen met het stelen van medicijnen en dat kan ertoe leiden dat de gezondheid van de oudere persoon verslechtert. Sommige mantelzorgers beginnen ook geld te stelen of maken op een andere manier financieel misbruik van de oudere patiënt, om op die manier voor hun drugsverslaving te kunnen betalen. Mensen die drugs gebruiken leiden vaker aan persoonlijkheidsstoornissen en depressie, en zullen daardoor eerder overgaan tot mishandeling, misbruik of verwaarlozing.

Mishandeling door professionele mantelzorgers
Het personeel in een verpleeghuis kan in bepaalde omstandigheden ook misbruik van ouderen gaan maken. Veel instellingen zijn onderbezet en de extra stress en uitputting kan veroorzaken dat de verzorgers de ouderen misbruiken. De meeste personeelsleden van een verpleeghuis werken overuren en leiden vaak aan chronische vermoeidheid, uitputting en slaapgebrek. Vanzelfsprekend is dit geen excuus, in geen enkele situatie mag een persoon een ander mishandelen of misbruiken.

Waarschuwingssignalen voor mantelzorgers
Er zijn bepaalde aanwijzingen voor een ongezonde mantelzorgrelatie die op den duur tot misbruik zou kunnen leiden. Als je het onderstaande gedrag bij een mantelzorger bemerkt, moet je meteen hulp van anderen inroepen:
Depressie
Laag zelfbeeld
Een apathische houding tegenover de zorgontvanger
Een haatdragende houding tegenover de zorgontvanger
De persoon als een last zien

Manieren om misbruik te voorkomen
Als een mantelzorger iemand begint te misbruiken of mishandelen moeten familie, vrienden, de patiënt zelf en anderen met de mantelzorger over dat misbruik praten. Soms begint misbruik onopzettelijk en is de mantelzorger zich er niet van bewust. Afhankelijk van de aard van het misbruik moet er aangifte bij de politie worden gedaan, de zorg moet meteen stopgezet worden en door een ander worden overgenomen. De mantelzorger moet ontslagen worden en zou niet meer als zodanig mogen werken totdat zijn of haar situatie aantoonbaar en drastisch veranderd is.