
Jaarlijks mantelzorgen wij met elkaar voor 6,5 miljard euro!
Per toeval kwam ik op Zorgvisie.nl een al wat ouder blog van Guus Schrijver tegen, waarin hij schrijft dat is de economische waarde van de jaarlijkse mantelzorg zes en een half miljard euro bedraagt.
Wat een astronomisch bedrag! En hoe komt dat tot stand? Door voor één uur mantelzorg het minimumuurloon van 9,50 Euro te rekenen. Een miljoen mensen in Nederland bieden mantelzorg die langer duurt dan drie maanden en meer dan acht uur per week omvat. Wie een huisgenoot heeft met beperkingen biedt gemiddeld 40 uur mantelzorg per week.
Guus Schrijver – Oud-hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom – lanceert in datzelfde blog een interessant idee waardoor mantelzorg goedkoop maar niet meer helemaal gratis zou kunnen worden. Stel, gemeenten en zorgverzekeraars besteden samen 0,5 procent van die 6,5 miljard euro ofwel 32,5 miljoen euro om de mantelzorg in Nederland te versterken. Want dat is nodig. Immers het beleid is gericht op een grotere participatie van burgers om onderling zorg te verlenen. Schrijver stelt voor om met dat geld een begin te maken met de volgende maatregelen:
- Gratis onderwijs voor mantelzorgers, bijvoorbeeld een cursus van twee dagdelen ‘Je geliefde uit bed tillen zonder zelf door je rug te gaan’. Er zijn nog veel meer onderwerpen te bedenken.
- Erkenning van het recht op een aantal vakantiedagen per jaar voor mantelzorgers. Gedurende die dagen mogen zij zich laten vervangen door betaalde professionele zorg.
- Wijziging van sociale wetgeving, zoals afschaffing van de verlaging op de AOW van kinderen die samenwonen met hun eigen ouders, zodat deze de inzet van mantelzorg niet meer belemmert. (Inventarisatie van het Hattinga Verschure Platform te Groningen leert dat er nog vele belemmeringen bestaan.)
- Het persoonsgebonden budget actief aanbieden als middel om mantelzorg te ondersteunen en niet alleen als financiering van reguliere zorgaanbieders. (Dit is het Duitse model.)
- Betere training van Wmo-consulenten in het beoordelen van familierelaties. (Dit is namelijk een hachelijke zaak. Vaak was er al sprake van een verstoorde familierelatie als de kinderen of partner geen mantelzorg bieden. Soms zijn familierelaties de oorzaak van bijvoorbeeld chronische depressie. Dan is het funest om familie te mobiliseren voor mantelzorg.)
- Professionals bij elk intakegesprek de vraag laten stellen: Wat kunnen wij doen zodat u het langer volhoudt om voor uw geliefde te zorgen? (Henk Kraijo schreef hierover vorig jaar een proefschrift. Hij concludeert dat hierdoor opname van mensen met dementie in een verpleeghuis enkele maanden is uit te stellen.)
- Eens per jaar een etentje aanbieden aan alle mantelzorgers in een gemeente om hen te bedanken voor hun inzet. (In sommige gemeenten gebeurt dit al, met groot succes. Uit dit kleine gebaar spreekt maatschappelijke waardering.)
- Korting op de nominale premie van de zorgverzekeraar indien een mantelzorger zich meer dan x uren per jaar inzet voor zijn geliefde. (Zorgverzekeraar Menzis kent nu reeds spaarpunten toe aan mantelzorgers. Zij kunnen daarmee leuke dingen kopen.)
- Voldoende respijtzorg om in te zetten zodra een mantelzorger uitvalt door ziekte of uitputting. (Sommige gemeenten vergaten om deze zorg in te kopen voor 2015.)
- Een tablet ter beschikking stellen aan uitwonende mantelzorgers met een laag inkomen om met hun geliefde via internet te communiceren en te waken over hun veiligheid. (Uit experimenten in Gelderland blijkt dat hierdoor soms meerdere keren per dag contacten tot stand komen. Vaak met familieleden van de patiënt die ver weg wonen.)
Marjolijn: Toen ik deze maatregelen las, scrolde ik in eerste instantie door naar het volgende artikel maar hoe langer ik er over nadacht, hoe interessanter ik het begon te vinden. Mantelzorgers zoeken – naast praktische oplossingen voor hun problemen – vaak naar erkenning, herkenning, ondersteuning, daadkracht en verbinding. Volgens mij zitten al deze ingrediënten allemaal in deze maatregelen. Het zou best kunnen werken. Wat vind jij?
Uit het hart gegrepen! De overheid doet veel te weinig om overbelaste mantelzorgers te ondersteunen! Respijtzorg is prima, maar wát een gedoe (en kosten) om dat zelf te organiseren!
Mantelzorgers zijn (nu nog) een te bescheiden niet georganiseerde groep. Er is wat belangenbehartiging maar ook die merken dat het lastig is om een serieuze status op mantelzorg te krijgen. Als je dit jaar terugkijkt zie je dat deze groep steeds weer vergeten wordt, niks beschermingsmiddelen, niks zorgbonus, niks aandacht en waardering! En geloof me, de ellende is groot achter de voordeuren! Daar wordt me een onzichtbare krachtinspanning geleverd! Respect!!!!!!!
Ik denk dat het tijd wordt dat mantelzorgers zich gaan organiseren om op die manier de noodzakelijke ondersteuning, erkenning en ook rechten af te dwingen. Guus Schrijver, hoogleraar public health en gezondheidseconomie, maakt een mooi beginnetje…
Mantelzorg opnemen in cao’s, recht op x dagen mantelzorgvervanging wat na de 1e keer gewoon met een telefoontje te regelen is, een opleidingsbudget, standaard recht op ondersteuning door een mantelzorgmakelaar/clientondersteuning (ja ja ze preekt voor eigen parochie) om professioneel ontlast te worden in al het regelwerk en gedoe en een vrij besteedbaar mantelzorgersbudget zijn zo de eerste dingen die in me op komen. Hoe?
6,5 miljard besparen die mantelzorgers met elkaar. Das echter gebaseerd op een uurtarief van 9,50 euro!!! Voel je hem? Wat gaat het kosten als al die mantelzorgers morgen kappen met hun mantelzorgtaak en een indicatie aanvragen bij wmo/zvw/wlz? En al die zorg vervolgens ingevuld moet gaan worden door professionals? Ik zie dan uurtarieven langsfietsen van 20,13 tot 74,- euro…… hoezo 6,5 miljard?
Laat alle zorgsituaties indiceren, liefst ontschot. Dan is de zorgbehoefte en het recht op zorg duidelijk, kwantificeerbaar en objectief vastgesteld. De zorg kan nu geleverd worden in ZIN (zorg in natura) of middels een PGB (persoonsgebonden budget). Daar komt een variant bij nl MANTELZORG.
De leveringsvorm MANTELZORG voorkomt dat we naar de professionele uurtarieven van 20,13 tot 74,- euro gaan maar geeft de mantelzorger die als voorkeursaanbieder ingevuld wordt wel een keiharde status van MANTELZORGER en daarmee bepaalde rechten!
Iemand die een keer boodschappen doet en ‘s een raam zeemt gaat het wel op het verjaardagsfeestje maar in deze objectieve toets niet redden!
Gebruikelijke zorg voor elkaar, elkaar eens helpen, wat doen voor je ouders, een klusje voor je buren….geen mantelzorgstatus!
Rolt er wel een mantelzorgstatus uit de indicatie? Zet een fractie (10%?) van wat die mantelzorger ons bespaard klaar als vrij besteedbaar mantelzorgbudget/balansbudget, name it, en laat vooral die mantelzorger zelf bepalen hoe hij/zij dat budget gaat verteren! Aan een tilcursus, regelondersteuning, vervanging, huishoudhulp, parkeergeld, benzine, belkosten, tablet, uitstapje, sauna, chocolade, vakantie of mijn part een gigolo. Elke poging om de besteding te standaardiseren of te beperken schiet per definitie zijn doel voorbij. Enkel van belang is dat de zorgvrager goede zorg krijgt, gedijt in de situatie, en dat de mantelzorger heel laagdrempelig zichzelf overeind kan houden op zijn eigen manier. Daarmee blijft voorkomen dat die zelfde zorg overgenomen moet gaan worden door professionals die het dubbele tot drie-vierdubbele kosten.
Aan de objectief vastgestelde status van mantelzorger kunnen naast een vrij besteedbaar budget ook rechten gekoppeld worden in bijvoorbeeld cao’s, verordeningen, beleidsregels. We weten dat mantelzorg in feite de redding is van het zorgstelsel, zeker naarmate we dichter richting 2040 gaan…. waarom dan geen rechten opnemen voor mantelzorgers? Om voor een baby te zorgen krijgen we verlof, waarom is dit niet standaard geregeld voor het zorgen voor? Er zijn mensen die geen baby maar wel 2 ouders hebben waarvoor gezorgd moet worden. Waarom moeten zeuren bij werkgevers om een mantelzorgvriendelijk beleid? Waarom stuurt de overheid hier niet in? Mantelzorg is de meest voor de hand liggende oplossing voor ons zorgprobleem richting 2040……
Goed idee? Het gaat er niet vanzelf komen. Een beetje blijven janken dat we als mantelzorgers toch niet echt serieus genomen worden…t houd een keer op. De mantelzorgers zullen zich als serieuze groep van belang moeten gaan manifesteren! Misschien moeten we beloven dat we de “dag van de mantelzorg 2021” massaal gaan doorbrengen op het malieveld, alle mantelzorgers vragen tijdig een dagje respijt aan om actie te voeren, staken! Daar heb je recht op! En met die geregelde vervangende zorg gaan de zorgvragers waar mogelijk natuurlijk ook mee naar het malieveld. Dat is pas meedoen! Vergeet het aangepaste vervoer niet aan t vragen. Natuurlijk wordt dit een giga grote puinhoop…das precies wat we willen zeggen, neem ons serieus, ondersteun ons, je hebt ons nodig! ‘t gaat nu over 1 dag….wat als we structureel zeggen “ik kap ermee”?
Ik krijg hele mooie beelden op mijn netvlies van die dag.
Mijn doel? Mantelzorg als een serieuze stakeholder in zorg op de agenda. Af van dat klagende slachtofferrolletje…niemand ziet ons, niemand denkt aan ons, niemand neemt ons serieus…..
Soms moet je opstaan!