Het derde en laatste deel van LSD gaat over vragen stellen. Wanneer je de vorige blogs niet hebt kunnen lezen:

LSD staat voor:

• Luisteren
• Samenvatten
• Doorvragen

Deze blogs geven een aantal suggesties ter ondersteuning van communicatie.

Deel 1 ging over ‘Luisteren’

Deel 2 ging over ‘Samenvatten’.

Deel 3: gaat over ‘Doorvragen’

In de tijd dat mijn kinderen klein waren, heb ik hen veel voorgelezen. Op heel jonge leeftijd startte ik met boekjes van Miep Diekmann. Stappe Stappe Step en Wiele, Wiele, Stap. Heb je deze wel eens gelezen? Ze zijn volgens mij niet meer te koop, zo ontzettend jammer.

Mijn kinderen vonden de teksten en tekeningen geweldig. En zoals het bij ieder kind gaat, op een gegeven moment kennen ze de tekst helemaal uit het hoofd en dan word je als ouder  verbeterd. Iedere zin moest hetzelfde klinken, geen woord mocht verkeerd gezegd worden. We lagen altijd dubbel van het lachen.

In dezelfde periode ‘oefenden’ ze de hele dag door met vragen stellen. “Waarom zegt kat miauw?”. “Hoe komt het dat kindje dat niet lust?”. “Wat is dat?”. “Wie zegt dat?” . Echt de hele dag door. Vooral de waarom vragen waren erg populair. Soms werd het me iets teveel en dan vroeg ik of ze wilden gaan spelen. Het antwoord van de jongens kun je wel raden toch? “Waarom?”

En dan dacht ik altijd aan die zin uit één van de versjes van Miep Diekmann:

‘hoe weet jij nou wat ik wou, als ik niet vragen mag van jou’.

Zo’n mooie zin.

Om iemand te begrijpen is vragen en doorvragen waardevol. Tenzij je gedachten kunt lezen, dan hoeft het niet. Je weet precies wat iemand wil zeggen en vragen stellen is overbodig.

Kun jij geen gedachten lezen? Hoe zou je het vinden om belangstellende vragen te gaan stellen? Tenslotte heb je geluisterd naar het verhaal van de ander en wanneer je meer wilt weten, is een vraag stellen een logische vervolg stap. Luisteren en vragen horen bij elkaar.

Voorbeeld vragen

Wil je meer te weten komen dan kun je  ‘open’ vragen stellen. Het helpt de ander om gedachten te ordenen.

‘Open’ vragen zijn vragen die beginnen met:

• Hoe
  • Hoe weet je dat dit probleem lastig is op te lossen?
• Wat
  • Wat maakt dat je dat erg vindt?
• Wie
  • Wie heeft binnen uw organisatie het antwoord op mijn vraag?
• Waar
  • Waar was je op dat moment blij mee?
• Waarom

De ‘waarom’ vraag kun je beter zo min mogelijk stellen.

André van Duin heeft daar eens een liedjes over gemaakt. ‘Waarom zijn de bananen krom? Vele regels later, kwam zijn antwoord ‘Daarom…’

Een waarom vraag geeft het gevoel alsof je iets te verdedigen hebt.

Als ik je de vraag stel; ‘Waarom heb je vandaag deze broek aangetrokken?’, dan kijk je nu even naar je kledingstuk en heb je de neiging om een antwoord met de reden te geven. ‘Nou, omdat ik deze mooi vind’ of ‘ik heb helemaal geen broek aan’.

Een andere vorm van vragen stellen zijn ‘gesloten’ vragen.

Vragen waar iemand alleen maar ja of nee op kan zeggen.

Bijvoorbeeld: ‘heb je een broek aan?’ of ‘Is een banaan krom?’

Het belangrijkste bij vragen stellen is dat je in de gaten hebt wat het effect van je vraag is.

Welke vraag vind jij prettig?

1: heb je een trui aan?

2: heb je alweer een trui aan?

3: hoe heb je je trui aan gedaan?

4: wat is de reden dat je die trui hebt aangedaan?

5: welke trui heb je aangedaan?

6: waarom heb je een trui aangedaan?

7: wie heeft jou die trui aangedaan?

8: waar heb die trui vandaag?

Acht vragen op papier en je hoort daar niet eens de intonatie van de stem bij. Iedere vraag geeft een reactie. Van neutraal tot aan ‘nou ja zeg…’ gevoel.

Hoe stel je goede vragen?

• Bedenk eerst wat het doel van je vraag is
• Stel open vragen die afgewisseld kunnen worden met af en toe een gesloten vraag
• Luister als de ander aan het woord is
• Is het onduidelijk voor je, vraag door
• Vat samen wat er gezegd is

Jij weet wat de ander wou als luisteren, samenvatten en doorvragen gedaan wordt door jou

Heb je nog vragen naar aanleiding van deze blog of merk je dat de tips lastig op te volgen zijn? Neem gerust contact met me op zodat ik samen met je kan kijken wat er eventueel aanvullend nodig is.