Dementiehond heeft toegevoegde waarde voor patiënt en mantelzorger

KNGF Geleidehonden heeft de pilot dementiehonden, waarin honden worden ingezet bij jonge thuiswonende mensen met alzheimer afgerond. Dit is met samenwerkingspartners VUmc Alzheimercentrum, afdeling Psychiatrie van VUmc en de faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen van de Open Universiteit Heerlen besloten na de evaluatie van het eerste deel van het onderzoek.
Uit de pilot bleek dat de dementiehond zeker een toegevoegde waarde heeft voor zowel alzheimerpatiënt als mantelzorger, maar dat hiervoor geen speciaal getrainde hond van KNGF Geleidehonden nodig is.

Pilot dementiehonden levert veel kennis op

De opgedane kennis dragen de partijen over aan hulpverleners en alle betrokkenen bij dementiezorg en het Instituut voor Antrozoölogie (IvA) dat zich inzet voor professionalisering van dierondersteunde interventies. De pilot had als doel te onderzoeken of de inzet van een speciaal opgeleide hond de kwaliteit van leven van mensen tussen 40 en 65 jaar oud met dementie kon vasthouden of verhogen. Het toepassen van een hond in de zorg op deze manier valt onder het begrip AAA: Animal Assisted Activities; dierondersteunde activiteiten. In 2015 startte KNGF Campus, het kennis- en innovatiecentrum van KNGF Geleidehonden, met dit onderzoek in samenwerking met het VUmc Alzheimercentrum, de afdeling Psychiatrie van VUmc en de faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen van de Open Universiteit Heerlen.

Dierondersteunde interventie alzheimerpatiënten onderzocht

Daniëlla van Gennep, hoofd KNGF Campus: ‘Het onderzoek werd opgedeeld in twee fasen. De eerste fase bestond uit een vooronderzoek (2015-2016) waarin de zogenaamde “persoonsgerichte interventie” werd ontwikkeld aansluitend op de persoonlijke behoeften, wensen en mogelijkheden van thuiswonende jonge mensen met dementie en hun partner/mantelzorgers.

Vervolgens is deze interventie met een speciaal opgeleide hond aangeboden aan een kleine groep mensen met dementie en onderzocht op haalbaarheid en de reactie van en impact op de deelnemers. In fase twee zou tussen 2016 en 2017 een landelijk effectonderzoek volgen.’

Hond maakt gelukkiger

Na evaluatie van fase 1 bleek dat deelnemers zich veilig voelden bij de hond en dat de hond hielp bij stemmingswisselingen. Van Gennep: ‘Een goed meetbaar effect op de kwaliteit van leven blijkt echter summier. Het inzetten van een hond leverde vooral kortstondige geluksmomenten op, maar hiervoor is geen speciaal getrainde hond van KNGF Geleidehonden nodig. Daarom hebben we besloten om fase 2 in deze vorm niet voort te zetten en de pilot dus te beëindigen.’
IvA adviseert professioneel AAA-team

Het Instituut voor Antrozoölogie, waar KNGF Campus medeoprichter van is, zal zich gaan richten op een door hen op te starten vervolgtraject van de pilot, mogelijk samen met de afdeling Psychiatrie van het VUmc. Dit bestaat uit het adviseren in de opleiding en training van een professioneel AAA-team. Zo kunnen bijvoorbeeld hondenscholen beter aansluiting vinden bij alzheimer- en ontmoetingscentra om een dergelijk programma te integreren in de dagbehandeling/-activiteiten.