
De uitdagingen van mantelzorg: Een boze en weerstand biedende ouder
Soms zijn we misschien te snel om te helpen met dingen die onze ouders zelf nog best kunnen doen. Andere keren hebben ze onze hulp echt nodig maar weigeren ze thuiszorg of extra ondersteuning, ook al hebben ze flinke mentale en fysieke problemen. Je ziet de tekenen, maar elke keer dat het ter sprake komt, krijg je te horen: “Waarom extra hulp of ondersteuning? Het gaat hartstikke goed met mij!” Je probeert voorzichtig aan te sturen op toch dat beetje extra ondersteuning, bijvoorbeeld dagbesteding, een zorgbuddy of extra bezoeken van de thuiszorg en het antwoord is steevast NEE!
Ik heb geen hulp nodig!
Mijn vader was zo’n geval: een typische zorgweigeraar. En als ik dan vroeg waarom hij niets voelde voor dagbesteding of extra inzet van zorg, dan kreeg ik steevast dezelfde redenen te horen: Omdat “het er vol zit met malle, oude mensen“, “Ik ben beslist niet achterlijk! ”, “Ik kan alles nog makkelijk zelf en heb niemand nodig. Jouw hulp al helemaal niet, Mallijn!!” en “Wie denk je wel niet dat je bent. Mijn moeder?!”
Er werd door hem van alles uit de kast gehaald om maar vooral zo lang mogelijk autonoom te blijven en om alles bij het oude te laten. En eerlijk? Ik gaf hem destijds niet eens ongelijk. Je moet er toch niet aan denken dat je kind op een dag de dienst uit moet gaan maken omdat jij het zelf niet meer kunt?
Die terughoudendheid van ouders voor hulp van buitenaf kan voortkomen uit het niet willen toegeven dat hun gezondheid achteruitgaat. Het kan ook zo zijn dat ze zich misschien niet realiseren dat er iets aan hen verandert. Er kan zoveel in hun brein aan de hand zijn dat ze het simpelweg niet meer begrijpen of dat ze het beangstigend vinden en die realiteit liever negeren. Of ze kunnen nog steeds het gevoel hebben dat ze volledig in staat zijn om zelfredzaam te zijn, zoals mijn vader. Andere ouderen kunnen zichzelf zien als overlevenden; ze zijn op eigen houtje zo ver gekomen, dus waarom zouden ze nu ineens hulp nodig hebben?
Is het nou ouder worden, dementie of toch iets anders?
Als je ouder tekenen van mentale achteruitgang vertoont, is het gemakkelijk om de schuld te geven aan het ouder worden. Als jij het niet doet, dan doet de omgeving van je ouder dat vaak. Zeker bij dementie, weet ik uit ervaring. Maar het is ook goed om zaken in twijfel te trekken en om er zeker van te zijn dat het geen bijwerking is van een of ander medicijn of iets anders dat in het lichaam aan de hand kan zijn. Dat is namelijk echt niet vreemd.
Symptomen van urineweginfecties bijvoorbeeld kunnen dementie nabootsen. Andere aandoeningen zoals hypothyreoïdie (tekort aan schildklierhormonen) kunnen ook hun cognitieve vaardigheden beïnvloeden. Dat vraagt om een heel andere benadering dan dementie. Als ze namelijk wel dementie hebben, kan het nuttig zijn om hun beslissingsvermogen te beoordelen en logische argumenten te vermijden. Ga dus met je ouder naar de huisarts en bespreek de achteruitgang. Voor bestwil van je ouder maar ook voor jouw eigen bestwil.
Bevestig hun gevoelens
Ongeacht je leeftijd, mensen hebben eerder de neiging om emotionele beslissingen te nemen in plaats van beslissingen op basis van logica en reden. Zelfs als je het meest welbespraakte argument presenteert dat een jury zou overtuigen, is het mogelijk dat je ouder het niet eens is met wat jij wil. En dat is oké.
Relaties zijn emotionele verbindingen. Je moeder of vader wil misschien alleen maar het gevoel hebben dat hun mening ertoe doet. En natuurlijk dat je naar hen luistert. Het gevoel dat er naar hen geluisterd wordt en het feit dat zij zich gehoord voelen kan stress verlagen en hun hersenen helpen beter te functioneren.
Irritatie en frustratie in de zorg voor een ouder met dementie.
Wanneer je geïrriteerd en gefrustreerd ben door het zorgen, kan het nuttig zijn om een stapje terug te doen en te proberen te begrijpen waar de gevoelens van je ouder vandaan komen, en hen uit te nodigen om het te delen. Je kunt iets zeggen als: “Ik hou van je en ik wil meer weten over hoe je je nu voelt.”
Is een ouder echt verward door dementie? Beweeg asjeblieft met hem of haar mee. En stop vooral met corrigeren. Mensen met een vorm van dementie kunnen steeds minder. Waarom zou je ze in jouw normen en waardenstelsel willen forceren? Beweeg mee, daar wordt de tijd die je nog samen hebt alleen maar fijner van.
Tot slot deel ik nog een prachtige quote van Adelheid Roosen uit een interview met Mantelzorgelijk:
“Laten wij die moeilijke stap zetten, door hen te volgen. Laat ze leven – en laat ze gaan. Neem een voorschot op je rouw, laat je dierbare nu al gaan. Alles wat daarna komt, kun je dan met andere ogen zien. Als je loslaat, kan opeens alles.”
Dit bericht heeft 0 reacties