Compassie moeheid bij mantelzorgers

In de professionele zorg hoor je de term ‘compassie moeheid’ wel vaker maar heb jij er als mantelzorger ooit van gehoord? Ik toevallig laatst, tijdens en gesprek met een andere mantelzorger. Vlak daarna las ik er ook iets over op The Caregiver Space, een Amerikaanse online mantelzorg community:

Voel je je vaak humeurig, heb je geen enkel geduld meer voor degene waar je voor zorgt, ervaar jij een enorme druk bij het zorgen en heb je het gevoel er niet meer tegen te kunnen? Dan kan het zijn dat jij een compassie moeheid ontwikkeld hebt 

Compassie moeheid is een type stress dat veroorzaakt wordt door het zorgen voor anderen.Emotioneel en fysiek ben je uitgeput.  Voorheen voelde je je enorm betrokken bij de persoon waar je voor zorgt maar ineens merk je dat het je teveel wordt. Je begint je aan hen te ergeren of hun problemen lijken je steeds onverschilliger te laten.  Stiekem voel je je schuldig maar of je wilt of niet, het lukt je niet om nog met deze mensen mee te leven.

Je bent in wezen voorbij een grens van wat je aankunt. Er is geen compassie meer en je hulp of zorg is een mechanische handeling aan het worden. De ziel is uit de zorg, zeg maar. Daarbij zijn de pijn, de angst en het verdriet van degene waar je voor zorgt de hele dag op de voorgrond aanwezig. Dat pik jij als mantelzorger natuurlijk op en daar kun je overbelast van raken.

De symptomen van compassie moeheid zijn:

Minder vermogen om te functioneren
Meer stress dan gewoonlijk
Bang zijn
Harder werken maar minder gedaan krijgen
Heftig geïrriteerd zijn, geen geduld meer hebben
Vaker ziek zijn, meer last van klachten en pijntjes hebben

Als compassie moeheid toeslaat, zullen zowel jij als degene waar je voor zorgt eronder lijden. Het voelt alsof je leven alleen nog maar uit stress bestaat. Dan wordt het tijd om er iets aan te doen want uitputting of een burn-out liggen snel op de loer…

Hoe voorkom je compassie moeheid?

Om te zorgen dat je als mantelzorger niet uitgeput raakt door de hulp die je een ander geeft, zul je moeten starten met goed te zorgen voor jezelf. Dit kun je doen door consequent je eigen grenzen te bewaken, tijd voor jezelf vrij te maken, goed te slapen en te letten op voeding en beweging. Daarnaast zul je ook tijd moeten nemen om te voorzien in je eigen emotionele behoeften. Zo kun je je eigen batterij weer opladen, wat nodig is om de zorg te kunnen blijven geven. Vergelijk het maar met zuurstofmaskers in een vliegtuig. Eerst zul je het masker zelf op moeten zetten, zodat je daarna de anderen kunt helpen.

Wat kun je eraan doen?

Belangrijk is dat je weet wat er met je aan de hand is en te erkennen dat je overbelast bent. Pas dan kun je er ook iets tegen doen. Ga na op welke vlakken je jezelf verwaarloosd hebt, als persoon en in je zorgsituatie. Wees niet te streng voor jezelf. Dat je in deze situatie beland bent, is omdat je net teveel bent blijven geven, ten koste van jezelf. Probeer gevoelens van schuld en schaamte gewoon de ruimte te geven maar laat ze niet overheersen. Compassie moeheid heeft namelijk niets te maken met egoïsme of nalatigheid. Neem tijd voor jezelf en forceer niets. Zo maak je het jezelf en je omgeving alleen maar moeilijker. Zorg voor voldoende ontspannende activiteiten. Praat erover met andere mantelzorgers. Leer compassie moeheid te zien als een signaal dat je te weinig oog hebt voor wat jij nodig hebt. En als je er zelf niet uitkomt, raadpleeg dan je huisarts of een psycholoog.

Weet in elk geval dat compassie moeheid niet permanent hoeft te zijn. Het valt of staat allemaal met hoe goed je voor jezelf zorgt.

bronnen:

• caregiverspace.com
• drukketijden.com