Als werk en mantelzorg spaak dreigen te lopen

Wij krijgen bij Mantelzorgelijk steeds vaker mailtjes en telefoontjes van mantelzorgers die het spoor volledig bijster zijn geraakt, als het aankomt op bij wie ze moeten aankloppen als werk en mantelzorg spaak dreigen te lopen. Afgelopen week kreeg ik zelfs een telefoontje van een jonge mantelzorgster, die vertelde dat haar vakbond haar naar ons had verwezen. Even dacht ik: Jeetje, dat is interessant, een vakbond die naar ons doorverwijst..  Tot ik hoorde dat deze jonge vrouw de druk van de zorg voor haar moeder in combi met haar nieuwe baan nog nauwelijks aankon en eigenlijk alleen maar wilde weten tot wie ze zich moest wenden om dit op te lossen..

Ja, echt! Je leest het goed. Een vakbond kan hier blijkbaar geen antwoord op geven en stuurt deze jonge vrouw naar ons door…. #zucht. Wat denkt zo’n vakbond nou? Dat wij van Mantelzorgelijk dit soort problemen voor hun leden kunnen oplossen? Helaas is dat niet het geval. Maar wij scannen wel alle onderzoeken, spreken veel ervaringsdeskundigen en bouwen op deze website een enorme kennisbank met onze ervaringsverhalen. Wij weten inmiddels dat één op de zes werknemers een baan met mantelzorg combineert: langdurige zorg voor een zieke partner, een gehandicapt kind of een hulpbehoevende ouder. Dat zijn bijna vier miljoen mantelzorgers die – naast hun werk – gemiddeld zo’n zeventien uur per week aan zorgtaken besteden en dat er steeds  meer en betere mantelzorg regelingen in cao’s worden opgenomen.

Toch blijkt dat meer dan de helft van de werkende mantelzorgers niet over hun zorgtaken te praten op het werk. De jonge mantelzorgster, die door haar vakbond naar ons was doorverwezen dus ook niet. En dat terwijl de steun van werkgevers en collega’s een hele belangrijke eerste stap is naar een betere balans tussen werk en zorgtaken. Helemaal niet gek dus, dat bijna de helft van alle mantelzorgers nog steeds aangeeft de combinatie van werk en zorg (te) zwaar te vinden en bang is overbelast te raken.

In veel cao’s staan tegenwoordig gelukkig al regelingen voor een betere balans tussen werk en privé, zoals afspraken over flexibel werken of deeltijdwerken in combinatie met zorgtaken.
En steeds meer organisaties passen hun beleid aan op het groeiend aantal medewerkers dat zorgtaken verricht naast hun werk. Zo komt er ruimte voor praktische oplossingen die niet alleen de overbelasting van de mantelzorgers voorkomen, maar ook die van hun werkgever en collega’s.

Ter inspiratie een paar voorbeelden van mantelzorgvriendelijke oplossingen/regelingen:

• flexibele werktijden: eerder beginnen of juist later starten
• meer uren per werkdag: bijvoorbeeld vier dagen van negen uur per dag
• meer thuiswerken of minder uren werken als de zorg intensiever wordt
• tijdelijk werkzaamheden delen of ruilen met een collega
• onder werktijd (telefoon)gesprekken met behandelaars mogen inplannen
• onder werktijd bereikbaar mogen zijn voor het thuisfront

De overheid wil dat werkgevers meer rekening houden met mantelzorgers. Hiervoor is het project Werk & Mantelzorg opgezet. Overheid, werkgevers, werknemersorganisaties en mantelzorgers werken in dit project samen. Zo worden ambassadeurs voor mantelzorg in een bedrijf ingezet om ‘mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid’ te promoten.

Verlof delen: de overheid geeft zelf het goede voorbeeld

Werknemers bij het Rijk kunnen bij wijze van proef bovenwettelijke verlofdagen met collega’s gaan delen. Op die manier kunnen mensen die bovenwettelijke verlofdagen over hebben hun collega’s helpen die tijd nodig hebben voor bijvoorbeeld mantelzorg.

Verlofregelingen voor zorg: maak er gebruik van

Alle vormen van verlof zijn geregeld in de Wet arbeid en zorg (Wazo). Met deze wet wil de overheid de combinatie van arbeid en zorg te vergemakkelijken, zodat het voor iedereen aantrekkelijker wordt te (blijven) werken.

Als je zorgtaken hebt, kun je gebruikmaken van verschillende verlofregelingen.

Bijvoorbeeld:

• Calamiteitenverlof: kortdurend betaald verlof voor onvoorziene situaties waarin een werknemer onmiddellijk vrij moet nemen. Dit verlof is bedoeld voor de eerste opvang van privéproblemen.
• Kortdurend en langdurend zorgverlof: verlof om iemand te kunnen verzorgen. Kortdurend zorgverlof wordt door de werkgever doorbetaald, langdurig zorgverlof is onbetaald.
  tijdelijk minder tijd voor je werk?

De Wet flexibel werken (Wfw) maakt het sinds 1 januari 2016 mogelijk om bij je werkgever een verzoek in te dienen om (vaker) thuis te werken en op, voor jou, gunstige tijden te werken. Bekijk hier aan welke voorwaarden zo’n verzoek moet voldoen.