Als de zorg ophoudt

“Ik ga de reis maken waar ik altijd van gedroomd heb”

“Ik wil een tijdje helemaal niks doen, gewoon lekker thuis blijven”

“Nu moet ik me op andere familieleden gaan richten”

Drie vrouwen, allemaal tussen de 50 and 60 jaar hebben onbaatzuchtig in hun eigen huis voor hun moeders gezorgd, tot het moment dat hun moeders stierven aan de complicaties van dementie. Toen de mantelzorg plotseling was afgelopen voelden ze alle drie een soort opluchting maar tegelijkertijd waren ze diep in de rouw. Vrijwel meteen worstelden ze met een vraag die zowel onthutsend als erg gebruikelijk is: “Nu mijn moeder er niet meer is en de zorg over is, wat is nu het doel in mijn leven?”

Familie mantelzorgers houden er meestal niet van om na te denken over wat er hierna komt, want als ze dat doen lijkt het alsof ze uitkijken naar het eind, het sterven van de persoon waar ze voor zorgen. De meeste mantelzorgers gunnen zichzelf heel af en toe toch wel een piepklein kijkje in de toekomst. Ze proberen zich voor te stellen hoe het is om weer tijd te hebben om te lezen, met vrienden op stap te gaan of weer fulltime te gaan werken. Als de begrafenis voorbij is, de dankbetuigingen zijn geschreven en de kleding van de ouder is weggedaan of gedoneerd, blijven mantelzorgers vaak achter met een slepende droefheid en een erg ongemakkelijke leegte.

Onderzoek heeft uitgewezen dat degenen die diep in hun rol van mantelzorger zaten, meer kans hebben op mantelzorger depressie. Mensen die jarenlang alleen maar met mantelzorg zijn bezig geweest, weten vaak niet meer wie ze zelf nou eigenlijk zijn. Er zijn manieren waarop mantelzorgers tijdens en na de zorg een basis kunnen leggen voor een gemakkelijkere overgang, om er met een sterker “zelfgevoel” uit te komen. Bijvoorbeeld:

• Begin nu met plannen. Het is beter om vooruit te kijken dan jezelf voor te houden dat je dierbare het eeuwige leven heeft en er geen eind aan de zorg zal komen. Op dat punt zullen de plannen waaraan je begint te denken niet erg concreet zijn. Het is slechts een vaag, vluchtig idee van mogelijkheden, misschien zijn het op dat punt zelfs alleen maar fantasieën. Wat het ook zijn, het is het begin van een maanden- of jarenlang proces van nadenken over wie je was, wie je bent en wie je ooit in de toekomst zou willen zijn.

• Accepteer en wees blij met de manier waarop je veranderd bent. Zie de mantelzorg niet als een abnormaal intermezzo waarvan je zult herstellen. Er zijn vrijwel geen mantelzorgers die simpelweg hun oude leventje weer oppakken nadat de mantelzorgtijd voorbij is. Degenen die dat probeerden kwamen erachter dat de dingen die toen belangrijk voor hen waren, niet meer hetzelfde betekenen. In plaats van terug te gaan, kun je kijken naar de manier waarop deze ervaring jou veranderd heeft. Misschien heb je meer compassie en hoop dan vroeger, misschien weet je meer en kun je meer dan daarvoor. Zie de mantelzorg als een bron van lessen en informatie, waar je de rest van je leven veel aan zult hebben.

• Gebruik je nieuwe vaardigheden. Door het zorg dragen voor pillendoosjes, het ontcijferen van verzekeringsjargon en communicatie met assistenten, artsen en moeilijke familieleden, leren mantelzorgers vaardigheden op het gebied van organisatie, technische kennis en diplomatie. Deze worden vaak over het hoofd gezien, maar het zijn waardevolle bekwaamheden waarmee je effectief door de netelige complexiteit van families, de gezondheidszorg en het systeem van sociale voorzieningen kunt navigeren. Er zijn mantelzorgers die zich zo goed voelen bij de zorg, omdat ze alle aspecten ervan tot in de puntjes beheersen, dat ze daadwerkelijk andere familieleden zoeken om voor te zorgen als de zorg voor hun dierbare wegvalt. Anderen melden zich aan voor vrijwilligerswerk in het ziekenhuis, gaan als thuishulp werken of worden onofficiële consulenten voor vrienden en buren, zodat ze hun opgedane kennis toch op een nuttige manier kunnen gebruiken.

• Wees je bewust van de waardes die je hebt geleerd. De overgrote meerderheid van voormalige mantelzorgers zal de mantelzorg niet hun nieuwe roeping maken. De waardes die hen door de zorg zijn bijgebracht zijn niettemin inspirerend. Om een goeie mantelzorger te zijn moet je veel tolerantie kunnen opbrengen voor frustratie en zelfopoffering. Je moet de wil hebben om de levens van anderen op een positieve manier te beïnvloeden en de toewijding hebben om tegenspoed aan te kunnen in de hoop betere tijden te creëren.

De kans bestaat dat je in je leven opnieuw met een dergelijke situatie te maken krijgt. Het verschil is dat je nu het zelfvertrouwen hebt om daar goed mee om te gaan. Dit keer kun je zeker van jezelf zijn in het ondersteunen van anderen, omdat je precies weet hoe het tijdens, maar zeker ook na de zorg in z’n werk gaat.

Bron: http://www.aarp.org