Als de mantelzorg eindigt

Mijn geliefde man stierf in november 2020. Zijn dood betekende het einde van 23 jaar zorgen voor mijn man.

Ik heb voor drie generaties gezorgd. Mijn moeder, die vasculaire dementie had, mijn kleinkinderen, wiens ouders stierven door een auto-ongeluk, en mijn man die aan beide benen verlamd was. Rouwen om het verlies van onze dochter terwijl ik de kleinkinderen opvoedde is het moeilijkste dat ik ooit heb gedaan.

Moeten toekijken hoe de gezondheid van mijn man faalde, was intens pijnlijk. Mijn man stierf op een zaterdag. Op zondag bestelde ik een nieuwe eettafel voor zijn voormalige slaapkamer. Ik schrok van mezelf. Was ik een bot, gevoelloos mens? Had ik mijn verstand verloren? Ik schrijf vaak om te leren en om dingen uit te zoeken, en zoals ik vaak doe, stelde ik een lijst samen die mijn manier van denken verklaart:

Ik heb gedaan wat ik kon voor mijn man en ik had niet meer kunnen doen.

Ik rouw al jaren om hem.

Mijn anticiperend verdriet is intens geweest, vooral de laatste paar maanden.

Onderzoek wijst uit dat rouw na de dood korter is als je jezelf toestaat anticiperend verdriet te voelen. Ik denk dat dit met mij zal gebeuren.

Soms heb ik het gevoel dat ik letterlijk uitgerouwd ben.

Ik heb deze tijd bewust en onbewust gepland.

Er is hier zoveel medische apparatuur en het zien ervan, elke dag, maakt me verdrietig. Andere mensen zouden iets aan deze apparatuur kunnen hebben.

Mijn man zou willen dat ik gelukkig was.

Voor hij stierf, hebben we alles gezegd dat we wilden zeggen.

Zijn slaapkamer was een droevige plaats, een plaats van pijn en ik wil dat het een gelukkige plaats wordt.

Mijn man respecteerde de manier waarop ik met de financiën omging. Ik bestelde de eettafel omdat die afgeprijsd was.

Ik zal hier nu alleen wonen en hoewel mijn man altijd een deel van mijn ziel zal uitmaken, wil ik dat dit mijn ruimte is.

Plannen maken voor de toekomst laat zien dat ik vertrouwen heb in de toekomst.

Ik zal altijd van mijn man houden.

Ik moet beter voor mezelf zorgen, iets wat ik dit jaar nog niet gedaan heb.

Jouw mantelzorg loopt misschien ten einde of is beëindigd. Je kunt de lijst gebruiken die ik maakte of je eigen lijst maken. In deze periode van ons leven, een ware tweesprong, moeten we lief zijn voor onszelf.

Voordat mijn man stierf vond ik wat nieuwe interesses. Eén daarvan is Enso schilderen (Enso betekent cirkel in het Japans). Ik tekende Japanse Enso cirkels, een praktijk die verwant is aan het Boeddhisme. Een cirkel wordt getekend met één ademhaling en één ononderbroken penseelstreek. Een Enso-cirkel is vol, maar tegelijkertijd ook leeg. Net als de Enso-cirkel is het leven van een mantelzorger vol, maak kan het ook leeg en alleen aanvoelen. Soms kun je je gevangen voelen door, en binnen de cirkel.

Als de zorg eindigt, moeten we onszelf tijd gunnen om ons te herpakken. We moeten onszelf tijd gunnen om van de schok bij te komen en te herstellen. We moeten onszelf tijd gunnen om onze gevoelens te identificeren. We moeten onszelf de tijd gunnen om een nieuw leven te plannen. We moeten onszelf tijd geven voor vernieuwing. En het belangrijkste van alles is dat we in onszelf geloven.

Geschreven door H. Hodgson.