De meest voorkomende problemen bij mantelzorg

Zorgen voor een dierbare kan super waardevol zijn maar tegelijkertijd kan de zorg een enorme impact hebben op het leven van een mantelzorger. Mantelzorger zijn is niet iets wat je van tevoren even in je agenda zet. Het overkomt je. Het is dus hartstikke logisch dat je als mantelzorger veel vragen, onzekerheden en onrust ervaart.

Uit verschillende enquêtes die wij de afgelopen maanden onder mantelzorgers hebben uitgezet, blijkt dat veel mantelzorgers tegen dezelfde problemen aanlopen. We geven je de 10 meest voorkomende:

1.  Bewustwording

De meeste mensen kiezen niet bewust voor een rol als mantelzorger. Je helpt een partner, familielid of andere dierbare en langzaamaan besteed je steeds meer van je tijd aan deze taak. Jezelf bewust worden van het feit dat je mantelzorger bent is daarom erg belangrijk. Bij de meeste mensen duurt het een tijdje voordat men zichzelf als mantelzorger zien. Vaak gebeurt dit pas als je beseft dat de impact op je dagelijks leven steeds groter wordt.

2.  Impact op je leven

Mantelzorgen kost veel tijd en energie. Niet alleen de daadwerkelijke tijd die men besteedt aan het regelen van zaken en het verzorgen van je dierbare zelf. De meeste mantelzorgers zijn er 24 uur per dag mee bezig in hun hoofd. Naarmate zij er langer mee bezig zijn groeit de impact die het op hun eigen leven heeft.

3.  Moeite met hulp vragen

Veel mantelzorgers vinden het moeilijk om hulp te vragen aan hun omgeving. Ze willen niemand tot last zijn of onderschatten hun eigen behoefte aan ondersteuning. Ook blijkt dat met name langdurig zorgende mantelzorgers na verloop van tijd zelfs helemaal stoppen met hulp vragen omdat zij heel vaak het gevoel krijgen dat geen enkele partij verantwoording neemt en alleen maar naar elkaar gaan lopen wijzen. Ook hulp vragen bij de werkgever wordt lang niet altijd gedaan. De reden is best triest: mantelzorgers zijn bang om hun baan te verliezen of om niet meer als volwaardig gezien te worden.

4.  Men weet niet waar ze terecht kunnen voor hulp

Naast het feit dat zij moeite hebben met hulp vragen, blijkt ook dat veel mantelzorgers niet goed weten bij welke instanties ze terecht kunnen voor hulp. Zij weten vaak niet dat de gemeente een zorgtaak voor mantelzorgers heeft. Zij gaan online op zoek en komen uit bij zoveel verschillende instanties, dat ze vaak de bomen door het bos niet meer zien.  En als ze dan gaan bellen of mailen met deze instanties, worden ze vaak van het kastje naar de muur gestuurd. De ervaring van de ondervraagde mantelzorgers is dat zij vaak de beste hulp en ondersteuning krijgen van lotgenoten die zij leren kennen via online mantelzorggroepen en via – hoe kan het ook anders –  Mantelzorgelijk!

5.  Overbelasting

Voorkomen is beter dan genezen, maar veel mantelzorgers merken te laat op dat zij overbelast zijn. Dit kan leiden tot stressklachten en burn-out verschijnselen. Het lijkt overbodig te zeggen dat een goede balans in werk, ontspanning en mantelzorg super belangrijk is om het vol te houden. Toch  blijkt dit keer op keer wel de enige manier te zijn om als mantelzorger zelf gezond te blijven.

6.  Zorgwetten en regels zijn veel te complex

Er bestaan veel regels en wetten waarmee mantelzorgers te maken (kunnen) krijgen. Denk aan de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Deze wetten en bijbehorende regels zijn lastig te begrijpen voor mantelzorgers. Ook sluiten wetten niet altijd goed op elkaar aan en dat zorgt voor de nodige problemen

7.  Er zijn (te) veel ‘hokjes’ en ‘potjes’

Wie zorg nodig heeft, kan gebruikmaken van voorzieningen. Denk aan dagbesteding, verpleging of andere begeleiding. Maar de overheid levert en betaalt die voorzieningen vanuit verschillende wetten en potjes. Dat zorgt voor onduidelijkheid en onzekerheid. Waar heb ik recht op? Bij wie moet ik zijn? Voorzieningen aanvragen betekent ook: persoonlijke informatie doorgeven aan instanties, verschillende procedures doorlopen en indicaties aanvragen. Dat is een tijdrovend proces, met veel administratief gedoe. Bovendien verwijzen instanties regelmatig naar elkaar als een aanvraag niet in een ‘hokje’ past.

8.  Respijtzorg is nog steeds niet goed geregeld

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor respijtzorg voor mantelzorgers. Dat is vervangende zorg, waarbij iemand anders de mantelzorg tijdelijk overneemt. Zo heeft de mantelzorger even tijd voor zichzelf. Maar respijtzorg is niet in elke gemeente beschikbaar. En is er wel aanbod? Dan zijn de wachtlijsten weer ontiegelijk lang. Ook moeten mantelzorgers veel administratieve procedures doorlopen. Of ze nog niet genoeg te doen hebben.. Verder weten niet alle mantelzorgers wat de mogelijkheden zijn om ontlast te worden. En weten ze dat wel? Dan sluit het aanbod veelal niet altijd aan op hun vraag.

9.  Onduidelijkheid rondom cliëntondersteuners

Mantelzorgers hebben recht op een onafhankelijk cliëntondersteuner. Deze persoon denkt met hen mee over zorg en ondersteuning voor henzelf en hun naasten. Maar de manier waarop cliëntondersteuning geregeld is, verschilt per gemeente.  Sommige gemeenten bieden de ondersteuning niet actief aan. En  wat ook opviel? Lang niet iedereen weet wat cliëntondersteuning inhoudt. Via deze LINK meer uitleg Weet dat je recht op op die vorm van ondersteuning, dus vraag je gemeente er gewoon naar.Hetzelfde geldt overigens voor casemanagers dementie. Zij begeleiden mensen met dementie en hun mantelzorgers. Maar in de praktijk zijn deze casemanagers niet altijd beschikbaar. Ook deze optie is lang niet altijd bekend bij mantelzorgers, huisartsen of behandelend artsen. Waarom is dat niet standaard geregeld als iemand bijv. de diagnose dementie krijgt?

En met stip op 10 – Die vreselijke bureaucratie!

Eigenlijk durven wij hier wel te stellen dat de bureaucratie waar mantelzorgers tegenaanlopen vaak zwaarder is dan de mantelzorg an sich. De meeste zorgaanvragen en indicaties duren enorm lang en moeten nog steeds elk jaar(!) opnieuw worden aangevraagd. Onbegrijpelijk, waarom toch nog steeds elk jaar, terwijl al lang bekend is dat iemand écht niet meer beter wordt? Maar het is ook behoorlijk stressvol. En dan ál die formulieren die je moet invullen en ál die gesprekken die je moet voeren. Niet een keer maar bij elke zorgaanvraag/indicatie opnieuw. Het vreet tijd en energie en ondanks dat er een paar jaar terug mooie plannen van het ministerie van VWS  waren bedacht om de mantelzorg te ontregelen, is het tot vandaag de dag alleen maar bij die plannen gebleven. Mantelzorgers merken in de praktijk niets van verbetering.  Hetzelfde geldt tegenwoordig bij aanvragen van hulpmiddelen. Waarom moet dat in vredesnaam zo complex zijn?

 

Afbeelding van PDPics via Pixabay

is sociaal ondernemer, netwerkbouwer, storyteller, echtgenote, moeder en zij was ruim 8 jaar een zeer gedreven en ervaren mantelzorger voor haar vader met Alzheimer. Eerst in de thuissituatie en later in het verpleeghuis. Tevens is zij de bedenker en het creatieve brein van Mantelzorgelijk.nl en voorzitter van Stichting Mantelzorgelijk.

Dit bericht heeft 0 reacties

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back To Top